تعریف
سندرم شوگرن (که به آن سندرم شوگرن-لارسون نیز گفته می شود) اولین بار در سال 1933 توسط سوئدی توصیف شد چشم پزشک هنریک شوگرن. این خشکی چشم و چشم است حفره دهان در ارتباط با یک بیماری روماتیسمی ، مزمن آرتروز.
معرفی
سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است که اولین بار در سال 1933 توصیف شد و در آن بدن وجود دارد سیستم ایمنی بدن در درجه اول علیه غدد بزاقی و اشکی قرار دارد. به اصطلاح کلاژنوز تعلق دارد. سندرم شوگرن علائمی مانند این بیماری را بوسیله a تشخیص می دهد خون آزمون که در آن autoantibodies، به عبارت دیگر آنتی بادی در برابر بدن خود بیمار تشخیص داده می شود.
امروزه به دلیل علت ناشناخته بیماری ، درمان هنوز دشوار است. رسیدگی به شکایات: قطره چشم در برابر چشمهای خشک، زیاد در برابر خشک بنوشید دهان, داروهای ضد درد و برای درگیری مفصل مفصل. علاوه بر این ، می توان از داروهای ضد التهاب نیز استفاده کرد.
پیش آگهی به طور کلی خوب است ، اما به بیماری های همراه بستگی دارد.
- خشکی چشم (علائم برجسته) ،
- غشاهای مخاطی خشک در ناحیه دهان ، بینی و گلو و
- شکایت مشترک با خودشان. علت وقوع این بیماری هنوز ناشناخته است.
طبقه بندی سندرم شوگرن چیست؟
اگر بیماری هایی مانند لنفوم, ایدز, سارکوئیدوز یا بیماری پیوند در مقابل میزبان وجود دارد ، از این معیارهای طبقه بندی استفاده نمی شود. اگر بیماریهایی که ذکر شد وجود نداشته باشد و هیچ بیماری روماتیسمی شناخته نشده باشد ، می توان با احتمال بیش از 90٪ فرض کرد که به محض تحقق 4 معیار از 6 معیار (یک مورد) ، سندرم شوگرن اولیه وجود داشته باشد (در مورد 6 ، فقط حضور SS-A / Ro است آنتی بادی واجب است) اگر یک بیماری بیشتر (روماتیسمی) باشد (مانند روماتوئید) آرتروز (مزمن آرتروز), لوپوس اریتماتوز or اسکلرودرمی) شناخته شده است ، احتمال بیش از 90٪ وجود سندرم شوگرن ثانویه در صورت وجود معیار اول یا دوم و معیار ششم و دو معیار شماره وجود دارد.
3 ، 4 و 5 برآورده می شوند. بحث شده است که تشخیص سندرم شوگرن ثانویه را می توان در صورت تأیید علائم معمول (مانند مشکلات خشکی) و SS-A / Ro یا SS-B / La تایید کرد. آنتی بادی حضور دارند در این شرایط ، انجام معاینات بعدی از جمله الزامی نیست لب بیوپسی.
- شکایات چشمی حداقل یک پاسخ مثبت به یکی از سوالات 1-3 در پرسشنامه پیوست شده در زیر.
- حداقل یک پاسخ مثبت به یکی از س 4-الات 6-XNUMX در پرسشنامه زیر.
- یافته های چشم آزمایش مثبت شیرمر یا رز بیگال.
- یافته های بافت حداقل 1 تمرکز سلول لنفاوی (> 50 سلول تک هسته ای) در هر 4 میلی متر مربع از بافت غده بزاقی
- درگیری غدد بزاقی در 3 آزمایش زیر حداقل یک نتیجه مثبت: غده بزاقی خط نگارشی، سیالوگرافی پاروتید جریان بزاقی بدون تحریک (کمتر از 1.5 میلی لیتر 15 دقیقه).
- تصحیح غدد بزاقی ،
- گرافیک گفتگوی پاروت
- تحریک نشده بزاق جریان (کمتر از 1.5 میلی لیتر 15 دقیقه).
- تشخیص خودکار آنتی بادی حداقل یک نتیجه مثبت: آنتی بادی های SS-A / Ro- یا SS-B / La آنتی بادی های ضد هسته (ANA) عوامل روماتوئید
- آنتی بادی های SS-A / Ro یا SS-B / La
- آنتی بادی ضد انسدادی (ANA)
- عوامل روماتوئید
- تصحیح غدد بزاقی ،
- گرافیک گفتگوی پاروت
- تحریک نشده بزاق جریان (کمتر از 1.5 میلی لیتر 15 دقیقه).
- آنتی بادی های SS-A / Ro یا SS-B / La
- آنتی بادی ضد انسدادی (ANA)
- عوامل روماتوئید
شکایت اصلی بیماران مبتلا به خشکی چشم ، دهان و سایر غشاهای مخاطی. اگر این شکایات رخ دهد و با آلرژی یا موارد مشابه قابل توضیح نیست ، سندرم شوگرن نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
- درگیری چشم: از نظر فیزیولوژیکی ، سطح چشمان ما توسط فیلم اشک خیس می شود.
فیلم اشک از اجزای مختلفی تشکیل شده است که از غدد مختلف آزاد می شوند. اگر این فیلم اشک آور کافی نباشد ، تصویر "خشکی چشم" ایجاد می شود. ویژگی های زیر معمول است: اگر این شکایات رخ دهد و با آلرژی یا موارد مشابه قابل توضیح نیست ، سندرم شوگرن را نیز باید در نظر گرفت. احساس خشکی چشم احساس جسم خارجی چشم ("شن و ماسه در چشم") قرمز و ملتهب چشم باعث پارگی چشم می شود
- احساس خشکی چشم
- احساس جسم خارجی چشم ("شن و ماسه در چشم")
- چشم های قرمز و ملتهب
- افزایش پارگی چشم
- دهان مشارکت: نه تنها غده اشکی تحت تأثیر قرار می گیرد ، بلکه تحت تأثیر قرار می گیرد غدد بزاقی که مسئول ترشح هستند بزاق به حفره دهان (غده پاروتید، غدد پاروتید فک پایین و لینگوال).
در اینجا علائم زیر رخ می دهد: خشکی دهان و گلو نوشیدن مکرر التهاب غشای مخاطی و لثه ای
- خشکی دهان و گلو
- مرتباً بنوشید
- التهاب غشای مخاطی و لثه ای
- سایر اعضای عضو هیئت مدیره: سایر غشاهای مخاطی بدن نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند: بینی، نای و برونش ها. درگیری اعضای بدن شامل ، به عنوان مثال: مفاصل، عضلات و ریه ها. اندام های دیگر به ندرت یا بسیار بندرت تحت تأثیر قرار می گیرند.
- احساس خشکی چشم
- احساس جسم خارجی چشم ("شن و ماسه در چشم")
- چشم های قرمز و ملتهب
- افزایش پارگی چشم
- خشکی دهان و گلو
- مرتباً بنوشید
- التهاب غشای مخاطی و لثه ای
سوicion ظن توسط پزشک ابراز می شود ، معمولاً یک چشم پزشک و یک گوش و حلق و بینی یا دندانپزشک ، بر اساس علائم توصیف شده.
آزمایشات آنتی بادی به منظور امکان تشخیص قابل اعتماد انجام می شود. این آزمایشات تشخیص می دهند autoantibodies SS-A و SS-B که برای سندرم شوگرن معمول است. یک مقاله دقیق در مورد بسیاری از آنتی بادی های مختلف و بیماری های خود ایمنی ناشی از آنها را می توان در Autoantibodies پیدا کرد
- آیا بیش از سه ماه از خشکی چشم و دهان استرس زای روزانه رنج می برید؟
- آیا اغلب در بدن خود احساس یک بدن خارجی (شن) دارید؟
- آیا بیش از 3 بار در روز از جایگزین های اشک استفاده می کنید؟
- بیش از سه ماه است که به طور روزانه دچار خشکی دهان شده اید؟
- آیا در بزرگسالی از تورم مکرر یا مداوم غدد بزاقی دهان رنج می بردید؟
- آیا شما مجبور هستید چیزی بخورید تا غذای خشک را ببلعد؟
علاوه بر علائم کلاسیک سندرم شوگرن ، مانند دهان خشک و چشمهای خشک، مبتلایان می توانند از انواع بیماری های دیگر رنج ببرند.
بسیاری از بیماران از این بیماری رنج می برند سردرد، که می تواند از شدت مختلفی برخوردار باشد. میگرنمانند حملات با تهوع و حساسیت به نور نیز می تواند در سندرم شوگرن رخ دهد. ریزش مو ممکن است نشانه ای از باشد فقر آهن در بیماران مبتلا به سندرم شوگرن.
کم شدن آب بدن از پوست و غشاهای مخاطی اغلب منجر به خونریزی های کوچک می شود ، و خون لخته شدن نیز مختل می شود. اگر شخصی مرتبا ضرر کند خون، این می تواند خود را به صورت یک نشان دهد فقر آهناست. با این حال، ریزش مو همچنین می تواند توسط داروهای مختلفی که در درمان سندرم شوگرن استفاده می شوند (مثلاً داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا سیتواستاتیک) ایجاد شود.
امروزه هنوز یک معلولیت درمانی سندرم شوگرن امکان پذیر نیست - نمی توان با آن مبارزه کرد. فقط علائم درمان می شوند. رشته های مختلف پزشکی دست به دست هم می دهند.
La چشم پزشک جایگزین های اشک ، به اصطلاح "اشک مصنوعی" را برای مرطوب نگه داشتن چشم تجویز می کند. دندانپزشک عوامل تقویت کننده بزاق مانند آب نبات لیمو شیرین یا دهان شویه را توصیه می کند. برای شکایت مشترک ، داروهای ضد درد یا می توان داروهای ضد التهابی تجویز کرد.
به طور کلی ، مصرف مایعات کافی حداقل 1.5 لیتر در روز باید اطمینان حاصل شود. اگرچه تعدادی از روشهای دارویی و غیر دارویی برای بهبود علامت وجود دارد ، سندرم شوگرن هنوز قابل درمان نیست. با این حال ، اخیراً گزینه های درمانی جدیدی برای کنترل فعالیت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران مورد بررسی قرار گرفته است.
درمان های جدید به اصطلاح درمان های بیولوژیکی و داروها ("بیولوژیکی") هستند که از نظر سیستم ایمنی عمل می کنند. این به این معنی است که برای تلاش برای تعدیل داروها از داروها استفاده می شود سیستم ایمنی بدن به طوری که دیگر در برابر ساختارهای خود بدن فعال نباشد. در حال حاضر ، هیچ دارویی از این زمینه برای درمان سندرم شوگرن تأیید نشده است ، اما تحقیقات فشرده در حال انجام در این زمینه است ، بنابراین امید به بهبود گزینه های درمانی در آینده نزدیک وجود دارد. از نظر علمی ، آماده سازی هومیوپاتی انجام می شود یک درمان جایگزین مناسب برای سندرم شوگرن ارائه نمی دهند و به هیچ وجه برای جلوگیری یا کند کردن پیشرفت بیماری کافی نیستند.
با این حال ، رویکردهای جایگزین بهبودی می توانند کیفیت زندگی را بهبود بخشیده و به کاهش علائم کمک کنند. یک درمان هومیوپاتی را می توان برنامه ریزی و همراه با یک هومیوپات باتجربه انجام داد. در صورت التهاب و بدتر شدن حاد علائم ، باید سریعاً با پزشک مشورت شود.
برای تشخیص ، پزشک یک نمونه خون می گیرد ، سپس آزمایش می شود تا انواع مختلفی انجام شود مقادیر آزمایشگاهی و آنتی بادی به طور معمول ، سندرم شوگرن با هایپرگاماگلوبولینمی پلی کلونال مشخص می شود. این بدان معنی است که سلولهای ایمنی در خون باعث افزایش سطح برخی از آنتی بادی ها (گاما گلوبولین ها) می شوند.
اما این به تنهایی وجود سندرم شوگرن را اثبات نمی کند ، زیرا هیپرگامماگلوبولینمیا در بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های عفونی یا بیماری های التهابی مزمن روده رخ می دهد. به دلیل وجود آنتی بادی های زیاد در خون ، میزان رسوب خون (BSG) نیز افزایش می یابد. بیماران همچنین ممکن است کمبود گلبول های قرمز خون داشته باشند (کم خونی), گلبول های سفید خون (لکوپنی) و / یا خون پلاکت (ترومبوسیتوپنی).
50-80٪ بیماران مبتلا به سندرم شوگرن تشخیص مثبت خاصی را نشان می دهند autoantibodies، ANA (آنتی بادی های ضد هسته ای). این ها آنتی بادی هایی هستند که توسط سلول های ایمنی تولید می شوند و علیه هسته های سلول خود بدن کار می کنند. به طور معمول ، آنتی بادی ها بدن را در برابر مواد خارجی مانند محافظت می کنند باکتری or ویروس ها.
بنابراین تشخیص مثبت ANA می تواند نشانه ای از بیماری خود ایمنی باشد که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه ساختارهای خود بدن را بیگانه می شناسد و آنها را از بین می برد. آنتی بادی های دیگر که نشانگر سندرم شوگرن هستند آنتی بادی های SS-A و آنتی بادی های SS-B هستند. اینها پروتئین ها سایر م componentsلفه ها را هدف قرار دهید هسته سلول.
آنتی بادی علیه اجزای تشکیل دهنده غدد بزاقی یا به اصطلاح عوامل روماتوئید نیز در برخی از بیماران قابل توجه است. سطح آنتی بادی در خون اجازه نمی دهد در مورد شدت بیماری نتیجه گیری شود ، زیرا این امر عمدتا به علائم بالینی بستگی دارد. برای تشخیص نهایی سندرم شوگرن ، همیشه باید یک نتیجه آزمایشگاهی مثبت همراه با علائم بالینی ارزیابی شود.
تقریباً در 50٪ از مبتلایان ، این بیماری خود به خود اتفاق می افتد ، یعنی بدون سایر بیماری های همراه: اصطلاحاً سندرم شوگرن اولیه. سندرم شوگرن ثانویه معمولاً یک بیماری زمینه ای روماتیسمی است (به عنوان مثال مزمن آرتروز) علت دقیق آن مشخص نیست.
سو A عملکرد سیستم ایمنی بدن مشکوک است. به نظر می رسد این امر علیه سلولهای خود بدن ، یک بیماری به اصطلاح خودایمنی ، باشد. سندرم شوگرن قابل پیشگیری نیست.
این یک نقص در سیستم ایمنی بدن است ، که به بدن خود تبدیل شده و سعی در مبارزه با آن دارد. تا به امروز ، پیشرفت این بیماری خود ایمنی هنوز به طور کامل درک نشده است ، بنابراین نمی توان اقدامات پیشگیرانه ای انجام داد. سندرم شوگرن یک است بیماری مزمن که هنوز قابل درمان نیست.
این بدان معناست که بیماران باید در طول زندگی خود با این بیماری زندگی کنند. با این وجود ، سندرم شوگرن پیش آگهی نسبتاً خوبی دارد زیرا بیماری بسیار آهسته پیشرفت می کند. در آغاز سندرم شوگرن اولیه ، غدد بزاقی و اشکی معمولاً تحت تأثیر قرار می گیرند.
بافت مورد حمله قرار می گیرد گلبول های سفید خون (لنفوسیت ها) و در نهایت از بین می رود. این امر با شکایت در چشم و دهان قابل توجه می شود (کم آبی بدن) با پیشرفت بیماری ، سایر اندامها مانند پوست ، سیستم عصبی, مفاصل و اعضای داخلی نیز تحت تأثیر قرار می گیرند.
در نتیجه ، افراد مبتلا اغلب از کیفیت زندگی قابل توجهی کاسته می شوند. دوره سندرم شوگرن ثانویه ، که در زمینه بیماری های دیگر (به عنوان مثال روماتوئید) رخ می دهد آرتروز یا مزمن هپاتیت ب) ، توسط بیماری زمینه ای تعیین می شود. دارو و درمان کافی (به عنوان مثال تجویز اشک مصنوعی یا بزاق) می تواند علائم را کاهش دهد و کیفیت زندگی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
این بیماری فی نفسه کشنده نیست. بیماران مبتلا به سندرم شوگرن اغلب به دلیل بیماری های قلبی عروقی ، عفونت یا لنفوم می میرند (لنف غده سرطان). به طور کلی ، پیش آگهی سندرم شوگرن خوب است ، اما به بیماری های همراه ، مانند درگیری مفصل و غیره بستگی دارد. در بیشتر موارد ، سندرم شوگرن خوش خیم است ، زیرا بیماری علیرغم عدم درمان تا به امروز بسیار کند پیشرفت می کند ، و بنابراین پیش آگهی نسبتاً مطلوبی دارد.
بر این اساس ، بیشتر بیماران امید به زندگی ندارند. با این حال ، امید به زندگی تا حد زیادی به درگیر شدن اعضای دیگر بستگی دارد. علاوه بر اشک و غدد بزاقی و غدد مختلف دیگر (مانند غدد عرق)، سیستم عصبی or اعضای داخلی همچنین می تواند تحت تأثیر بیماری قرار گیرد.
به طور خاص ، افرادی که به سندرم شوگرن مبتلا هستند ریه درگیری احتمال مرگ زودرس در اثر بیماری چهار برابر شده است. علاوه بر این ، سندرم شوگرن به طور قابل توجهی خطر ابتلا به تومورهای بدخیم مختلف را افزایش می دهد لنف گره ها (به عنوان مثال ، غیرلنفوم هوچکین، لنفوم MALT یا لنفوم منطقه حاشیه ای). سندرم شوگرن می تواند به آرامی پیشرفت کند و یا در عود بیماری اتفاق بیفتد.
عود به این معنی است که فعالیت بیماری دائمی است ، اما علائم همیشه به یک اندازه مشخص نیستند. التهاب جدید باعث "عود" می شود که با علائم حاد مانند خشکی در اطراف چشم و دهان مشخص می شود. افراد مبتلا سپس احساس خستگی ، ناتوانی و خستگی می کنند.
غالباً ، قبل از عود ، فعالیت بدنی بیشتر یا تقاضای بیش از حد وجود دارد ، اما لزوماً این مورد وجود ندارد. مصرف الکل ، نوشیدنی های کافئین دار (قهوه و چای) یا غذاهای حاوی مقدار زیادی قند نیز می تواند باعث شعله ور شدن فعالیت التهابی در بدن و شروع مجدد آن شود. در سندرم شوگرن ، فرآیندهای التهابی در بدن وجود دارد که علیه غدد و تعدادی از اندام های دیگر هدایت می شود.
سالم و متعادل رژیم غذایی می تواند علائم را بهبود بخشد ، از درمان پشتیبانی کند و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. مشخصه اصلی بیماری خشکی چشم و دهان است. به همین دلیل ، بیماران باید از مصرف قهوه کافئین دار ، چای سبز و سیاه پرهیز کنند ، زیرا آب از بدن می کشد.
همین مورد در مورد الکل و غذاهای ادویه دار نیز صدق می کند. نوشیدنی های قندی همچنین شکایت ها را تشدید می کند ، به همین دلیل افراد مبتلا باید به آب ، چای های شیرین نشده یا آب میوه های بسیار رقیق متوسل شوند. بدون قند آدامس یا آبنبات چوبی می تواند تولید بزاق غدد را تحریک کند و بنابراین انتخاب خوبی است.
بسیاری از افراد پس از تشخیص سندرم شوگرن مجبورند عادات غذایی خود را تغییر دهند. آنها اغلب یک یا چند عدم تحمل غذایی دارند (مثلاً به گلوتن). وعده های غذایی معمولاً باید شامل موارد مصرف زیاد گوشت ، لبنیات ، غذاهای فرآوری شده و غذاهای شیرین تا حد ممکن محدود شود.
این اطمینان حاصل می کند که کافی است ویتامین ها، مواد معدنی و عناصر کمیاب می توانند توسط بدن جذب شوند.
- بسیاری از سبزیجات تازه ،
- ماهی،
- روغن زیتون و
- میوه وجود دارد.
سندرم شوگرن با تغییراتی در غشاهای مخاطی و پوستی مشخص می شود. این بیماری به تدریج غدد بدن را از بین می برد.
در نتیجه ، غشای مخاطی خشک شده و پوست خشک و پوسته پوسته می شود. سندرم شوگرن اغلب با رنگ بنفش همراه است تغییرات پوستی، قرمزی التهابی پوست (اریتم حلقوی) ، خار و خارش. برخی از بیماران رشد می کنند سندرم رینود به عنوان یک علامت همراه است.
این امر منجر به کاهش گردش خون در انگشتان می شود که باعث سفید شدن پوست مناطق آسیب دیده می شود. پس از آن ، رنگ به دلیل کمبود اکسیژن در بافت به آبی تغییر می کند و این واکنش منجر به افزایش گردش خون می شود ، انگشتان قرمز می شوند و آسیب می بینند. به دلیل رنگ آمیزی معمول پوست (سفید-آبی-قرمز) ، سندرم رینود همچنین به عنوان "پدیده سه رنگ" شناخته می شود.
این اختلال گردش خون می تواند چندین ساعت طول بکشد و اغلب در اثر سرما یا استرس در بیماران شوگرن ایجاد می شود. بیمارانی که از سندرم شوگرن رنج می برند این امکان را دارند که برای یک کارت به شدت معلول درخواست دهند. درجه ناتوانی (GdB) به محدودیت های جسمی در زندگی روزمره بستگی دارد.
بسته به علائمی که فرد مورد نظر از آن رنج می برد ، نمرات مختلفی مطابق با GdB وجود دارد (به عنوان مثال 30 امتیاز با GdB 30 مطابقت دارد). یک متخصص پزشکی میزان ناتوانی را به صورت جداگانه تعیین می کند. علت دقیق سندرم شوگرن هنوز مشخص نیست ، اما شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد ، علاوه بر تأثیرات محیطی و عوامل هورمونی ، اجزای ژنتیکی نیز در پیشرفت بیماری نقش دارند.
با این وجود ، خطر انتقال سندرم شوگرن به کودک در حد 1-3٪ نسبتاً کم است. از آنجا که به ویژه زنان میانسال تحت تأثیر این بیماری قرار دارند ، اغلب اتفاق می افتد که بیماران باردار شوند یا بخواهند باردار شوند. در حضور سندرم شوگرن ، میل به کودک باید با دقت توسط پزشک معالج و متخصص زنان برنامه ریزی شود ، زیرا درمان بیماری معمولاً باید در طی بارداری.
بسیاری از داروهایی که در سندرم شوگرن استفاده می شوند باید قطع شوند زیرا برای آنها مضر هستند میکروب ها یا ایمنی این آماده سازی ها در حین بارداری اطمینان کافی ندارد. زنان مبتلا به سندرم شوگرن اولیه ، هیچ گونه خطر افزایشی ندارند سقط جنین or تولد زودرس در مقایسه با جمعیت عمومی. در سندرم شوگرن ثانویه ، این فاکتور تا حد زیادی به بیماری زمینه ای بستگی دارد.
در موارد بسیار نادر ، آنتی بادی های مادر ممکن است در طول جریان به جریان خون جنین منتقل شوند بارداری. این می تواند منجر به آریتمی قلبی و ایجاد لنفومهای سلول B (تومور بدخیم در لنف گره ها) در کودک. وجود سندرم شوگرن به این معنی نیست که زنان مبتلا نباید بچه دار شوند.
خطر تولد زودرس or سقط جنین در دوران بارداری توسط این بیماری افزایش نمی یابد و خطر انتقال بیماری به کودک نسبتاً کم است. با این حال ، زنانی که مایل به بچه دار شدن هستند باید توجه داشته باشند که تربیت فرزند می تواند یک بار روانی و جسمی فوق العاده ای باشد ، به خصوص اگر از نظر جسمی متناسب نیستید. در هر صورت ، بیماران باید درمورد تنظیم خانواده با پزشک معالج خود در میان بگذارند تا قبل از آن مصرف دارو قطع شود طرح و یک گزینه درمانی جایگزین می تواند در دوران بارداری در نظر گرفته شود.
اغلب یک بیماری خود ایمنی مانند سندرم شوگرن همراه با سایر بیماری ها و بالعکس رخ می دهد. به عنوان مثال ، بیش از 20٪ بیماران مبتلا به هاشیموتو تیروئیدیت همچنین از سندرم شوگرن رنج می برند. اگر سندرم شوگرن همراه با بیماری هاشیموتو رخ دهد ، به آن "سندرم شوگرن ثانویه" گفته می شود (برخلاف سندرم شوگرن اولیه که بدون بیماری های همزمان اتفاق می افتد).
هاشیموتو تیروئیدیت همچنین یک بیماری خود ایمنی است که باعث مزمن می شود التهاب غده تیروئید. در نتیجه ، غده تیروئید کم کاری می کند و بیماران احساس خستگی و خستگی می کنند. رابطه دقیق بین این دو بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است ، اما در هر دو مورد فرایندهای خود ایمنی نقش مهمی دارند.
