سونیتینیب یک داروی ضد سرطان است و برای تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GIST) استفاده می شود که دیگر نمی توان از طریق جراحی ، تومورهای عصب اعصاب و غدد لوزالمعده یا تومورهای سلول کلیوی را از بین برد. با نام تجاری Sutent به بازار عرضه می شود و توسط Pfizer تولید می شود. سونیتینیب با تعامل با تیروئید می تواند عوارض جانبی مختلفی ایجاد کند هورمون.
سونیتینیب چیست؟
سونیتینیب برای درمان اشکال خاصی از استفاده می شود سرطان که دیگر با جراحی قابل درمان نیست. سونیتینیب یک مهار کننده به اصطلاح گیرنده تیروزین کیناز است و در درمان اشکال خاص سرطان که دیگر با جراحی قابل درمان نیستند. ماده فعال سونیتینیب شامل یک ستون فقرات معطر با ساختار شیمیایی پیچیده است. فرمول مولکولی شیمیایی آن C22H27FN4O2 است. در صورت درمان با سونیتینیب به عنوان داروی جایگزین عمل می کند ایماتینیب تحمل نمی شود ایماتینب همچنین یک گیرنده تیروزین کیناز است. گیرنده تیروزین کیناز مسئول انتقال است فسفات به گروه باقی مانده تیروزین در یک پروتئین می رسند. در این فرایند ، فعالیت مربوطه پروتئین ها به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار می گیرد. گیرنده های تیروزین کیناز به این ترتیب واسطه آبشارهای سیگنالینگ کامل در سلول می شوند. در عین حال ، آنها همچنین بر نقش تکثیر سلولی یعنی تکثیر سلول از طریق تقسیم سلول تأثیر می گذارند و همچنین به عنوان گیرنده فاکتورهای رشد عمل می کنند. این عوامل به ویژه عوامل رشد VEGF ، PDGF ، c-Kit ، FLT ، RET یا CSF هستند. VEGF (فاکتور رشد اندوتلیال عروقی) ، به عنوان یک مولکول سیگنال ، باعث تحریک تشکیل خون عروق (واسکولوژنز). فاکتور رشد PDGF (عامل رشد پلاکت) به عنوان یک میتوژن (محرک تقسیم سلولی) به ویژه برای سلول های بافت همبند. پروتئین c-Kit به طور خاص واسطه تکثیر سلول برای سلول های بنیادی است. سایر فاکتورهای رشد نیز در تقسیم سلول نقش اصلی دارند. هنگامی که آنها به مقدار زیاد تولید می شوند ، تقسیم سلولی نیز تحریک می شود و ممکن است تومور سرطانی ایجاد شود. بنابراین ، فاکتورهای رشد فوق در پیشرفت تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GIST) ، تومورهای عصبی و غدد درون ریز پانکراس (NET) و سرطان سلول کلیوی نقش دارند. GIST ها تومورهای نادری هستند بافت همبند در داخل دستگاه گوارش. تومورهای عصبی-غدد درون ریز به همان اندازه نادر هستند و تولید برخی را تحریک می کنند هورمون. داروی سونیتینیب ، با مسدود کردن گیرنده های فاکتور رشد ، می تواند فعالیت آنها را محدود کرده و در نتیجه مهار کند سرطان رشد.
عمل دارویی
بنابراین سونیتینیب اثر مهاری در رشد سلولهای خاص سرطانی دارد. این به ویژه در مورد بافت همبند سلولهای موجود در دستگاه گوارش، کلیه ها و تومورهای نورو اندوکرین. این ماده فعال به اصطلاح گیرنده تیروزین کیناز را مسدود می کند. تیروزین کینازها هستند آنزیم ها آن انتقال فسفات گروهها به بقایای تیروزین سایر پروتئین ها. مکانهای فسفریله شده پروتئین توسط حوزه های SH2 سایر افراد شناخته می شوند پروتئین ها. آنها به سایت های فسفریله شده متصل می شوند و انتقال سیگنال ها را امکان پذیر می کنند. دامنه SH2 یک بخش پروتئینی مشخص در حدود 100 است اسیدهای آمینه. به دلیل این اتصال ، تغییر ساختاری پروتئین اتفاق می افتد که به پروتئین های دیگر منتقل می شود. آبشار سیگنالینگ از این امر ایجاد می شود. گیرنده تیروزین کیناز پروتئین های گیرنده فسفوریلات را تشکیل می دهد ، که به عنوان جایگاه اتصال پروتئین ها عمل می کنند و سپس در نتیجه اتصال فعال می شوند و اثرات خاصی را واسطه می کنند. این پروتئین ها شامل فاکتورهای رشد هستند که مسئول تکثیر سلول هستند. اگر تشکیل عوامل رشد افزایش یابد ، رشد سلول با کنترل سرطان از کنترل خارج می شود. با این حال ، از آنجا که عوامل رشد تنها زمانی می توانند اثر خود را اعمال کنند که به گیرنده های خود متصل شوند ، مهار آنها می تواند به توقف رشد تومورهای سرطانی کمک کند. به نوبه خود ، گیرنده قادر است با فاکتورهای رشد ناشی از فسفوریلاسیون توسط گیرنده تیروزین کینازها متصل شود. با این حال ، هنگامی که گیرنده تیروزین کیناز توسط دارو سونیتینیب مسدود می شود ، اتصال با فاکتورهای رشد رخ نمی دهد. بنابراین ، عوامل رشد غیر فعال می مانند و سیگنالی برای رشد سلول نمی فرستند. در مورد تومورهای سرطانی ، این به معنای توقف رشد یا کند شدن رشد است.
کاربرد پزشکی و استفاده از آن
همانطور که قبلاً توضیح داده شد ، داروی سونیتینیب در سرطان های خاص مانند تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GIST) ، تومورهای عصبی و غدد درون ریز لوزالمعده یا سرطان سلول کلیوی استفاده می شود. اما در آنجا فقط برای تومورهای غیر قابل جراحی سرطان یا بیماری متاستاتیک استفاده می شود. علاوه بر این ، سونیتینیب هنگام استفاده به عنوان یک داروی جایگزین عمل می کند درمان با دارو ایماتینیب منجر به عوارض جانبی شدیدی می شود. مطالعات نشان داده است که به ویژه در درمان این تومورها مثر است. در برخی موارد ، امید به زندگی بیماران تحت درمان با سونیتینیب در مقایسه با بیماران درمان نشده دو برابر شد. علاوه بر این ، نشان داده شده است که کیفیت زندگی افراد تحت درمان به طور قابل توجهی بهبود می یابد. سونیتینیب بعد از مصرف اثر بسیار طولانی دارد. نیمه عمر آن تقریباً 40 تا 60 ساعت است. در ارگانیسم ، توسط آنزیم CYP3A4 (سیتوکروم P450 3A4) متابولیزه می شود و بنابراین حتی بیشتر اثر می یابد. بنابراین متابولیت حتی بیشتر از ماده فعال خود عمل می کند.
خطرات و عوارض جانبی
با استفاده از سونیتینیب ممکن است عوارض جانبی ایجاد شود. بدین ترتیب، خستگی, اسهال, فشار خون بالا, خونریزی بینی, التهاب شفاهی مخاط، یا به اصطلاح سندرم دست و پا مشاهده می شود. در سندرم دست و پا ، قرمزی دردناک و همچنین تورم در کف پا و کف دست وجود دارد. در اغلب موارد ، این سندرم واکنش بدن در برابر است حکومت از سیتواستاتیک داروهای. یکی دیگر از عوارض جانبی سونیتینیب مهار آنزیم تیروپراکسیداز است. تیروپراکسیداز مسئول ترکیب شدن آن است ید به تیروزین تبدیل می شود تا تیروئید تشکیل شود هورمون T3 و T4. این می تواند رهبری به کم کاری تیروئید در طول درمان با سونیتینیب. خستگی اغلب در طول مشاهده می شود شیمی درمانی با سونیتینیب احتمالاً به همین دلیل است. از سونیتینیب نباید در صورت افزایش حساسیت به ماده فعال استفاده شود.
