بیهوشی چیست؟
از بیهوشی برای خواباندن بیماران به خواب مصنوعی استفاده می شود. برای این منظور متخصص مسئول (متخصص بیهوشی) از داروها و/یا مخلوط های گازی مختلف استفاده می کند.
بیهوشی امکان انجام عمل‌ها و برخی روش‌های معاینه را فراهم می‌کند که در غیر این صورت فقط در صورت درد شدید امکان‌پذیر بود. روش های مختلفی وجود دارد که از جمله موارد دیگر، در عوارض جانبی بیهوشی و زمینه های کاربرد متفاوت است.
بیهوشی استنشاقی
در بیهوشی استنشاقی، بیهوشی با استنشاق داروهای گازی، به عنوان مثال سووفلوران، ایزوفلوران یا اکسید نیتروژن ایجاد می شود. این بی حس کننده های به اصطلاح فرار از یک طرف هوشیاری را خاموش می کنند، اما احساس درد را نیز کاهش می دهند.
بیهوشی استنشاقی قدیمی ترین نوع بیهوشی است و امروزه معمولاً با روش های دیگر ترکیب می شود. گاهی اوقات در کودکان از بی حسی استنشاقی به تنهایی استفاده می شود.
بیهوشی کامل داخل وریدی (TIA)
بیهوشی متعادل
بیهوشی متعادل دو روش ذکر شده در بالا را ترکیب می کند. بنابراین در ابتدای بیهوشی بیمار معمولاً داروهای وریدی دریافت می کند و در حین عمل نیز گازهای بیهوشی را تنفس می کند. این امر بسیاری از عوارض بیهوشی و مصرف مسکن های قوی را کاهش می دهد.
اطلاعات بیشتر: بی حسی موضعی
برای برخی از عمل ها، کافی است فقط احساس درد در یک ناحیه خاص خاموش شود. برای اطلاعات بیشتر به بی حسی موضعی مراجعه کنید.
اطلاعات بیشتر: بی حسی نخاعی
در شکل خاصی از بی حسی موضعی، ماده بی حس کننده به کانال نخاعی تزریق می شود. در متن بی حسی نخاعی می توانید در این مورد بیشتر بخوانید.
اطلاعات بیشتر: بیهوشی پریدورال (PDA).
امکان دیگری برای خاموش کردن احساس درد در نزدیکی نخاع وجود دارد. همه چیز در مورد آن را در مقاله بیهوشی پریدورال بخوانید.
چه زمانی بیهوشی انجام می شود؟
عملیات
شایع ترین دلیل بیهوشی جراحی است. بسیاری از عمل ها، به عنوان مثال بر روی اندام های شکمی، در وهله اول امکان پذیر می شوند. کاهش هوشیاری همچنین استرس بیمار را کاهش می دهد و باعث بهبودی پس از عمل می شود. بیهوشی همچنین بهترین شرایط کاری ممکن را به جراح می دهد زیرا بیمار حرکت نمی کند. این بسیار مهم است، به عنوان مثال، در طول عملیات بر روی مغز یا عروق خونی.
امتحانات
برخی از روش های معاینه نیز نیاز به بیهوشی دارند. به عنوان مثال، در حین برونکوسکوپی با یک لوله سفت از طریق نای، اگر بیمار بیهوش نشود، درد شدید و سرفه را تجربه می کند. با این حال، حتی نوزادانی که باید بر روی آنها MRI انجام شود، اغلب بیهوش می شوند تا بتوانند بی حرکت دراز بکشند. در غیر این صورت تصاویر گرفته شده تار و غیرقابل استفاده خواهند بود.
پزشکی اضطراری
اگر تنفس مستقل بیمار، به عنوان مثال پس از ایست قلبی، تصادف جدی یا واکنش آلرژیک مختل شود، باید به طور مصنوعی تهویه شود. از یک طرف، بیهوشی اجرای ایمن تنفس مصنوعی را آسان تر می کند. از طرفی دردی را که حتی بیماران بیهوش هنوز احساس می کنند تسکین می دهد.
در حین بیهوشی چه کاری انجام می شود؟
برای بیهوشی، متخصص بیهوشی از مخلوط گاز و هوا و همچنین داروهای مختلف استفاده می کند. اینها را می توان به سه گروه تقسیم کرد.
- خواب آورها (قرص های خواب آور) در درجه اول هوشیاری را خاموش می کنند. یک مثال پروپوفول است.
- مسکن ها (مسکن ها) احساس درد را سرکوب می کنند. برای بیهوشی، مسکن های قوی از گروه مواد افیونی بدهید.
- شل کننده های عضلانی عضلات را شل می کنند و بیمار را بی حرکت می کنند. بسته به کاربرد، لازم نیست برای هر بیهوشی استفاده شود.
اطلاعات بیهوشی
قبل از یک بیهوشی برنامه ریزی شده، متخصص بیهوشی در یک گفتگوی مفصل به بیمار در مورد روشی که برای او در نظر گرفته شده است، اطلاع می دهد. او همچنین در مورد بیماری های قبلی می پرسد و در مورد داروهایی که به طور منظم مصرف می شود جویا می شود. به این ترتیب پزشک خطر بیهوشی را ارزیابی کرده و داروهای مناسب را انتخاب می کند. اگر بیمار بسیار مضطرب است و از بیهوشی می ترسد، یک آرام بخش نیز به او می دهد تا آرام شود.
القای بیهوشی
قبل از القای بیهوشی، بیمار برای چند دقیقه اکسیژن خالص تنفس می کند. این یک ذخیره اکسیژن در خون برای قرار دادن بعدی لوله تنفسی (انتوباسیون) ایجاد می کند. در همان زمان، پزشک سوزنی را در رگ، مثلاً در دست بیمار، قرار می دهد که از طریق آن می تواند دارو را تزریق کند. پس از یک مسکن قوی، یک قرص خواب با دوز بالا تجویز می شود که باعث می شود بیمار در عرض چند ثانیه هوشیاری خود را از دست بدهد و نفس خود را متوقف کند.
در طول عملیات طولانی تر، بیمار با بخاری فن گرم می شود زیرا در غیر این صورت بدن به سرعت خنک می شود. یک مانیتور همچنین به طور مداوم عملکردهای حیاتی مهمی مانند فشار خون، نبض، فعالیت قلب و تعداد تنفس را نمایش می دهد. این به متخصص بیهوشی اجازه می دهد تا به سرعت عوارض بالقوه بیهوشی را شناسایی کند.
القای توالی سریع
شکل خاصی از القای بیهوشی، القای توالی سریع (RSI) نامیده می شود. در اینجا داروهای بیهوشی به صورت متوالی تجویز می شوند و در این بین نیازی به تهویه ماسکی نیست. این دارو عمدتاً در بیمارانی که روزه نمی‌گیرند، زنان باردار و بیماران مبتلا به برخی اختلالات گوارشی استفاده می‌شود و از برگشت محتویات معده به نای جلوگیری می‌کند.
ادامه بیهوشی و القای بیهوشی
پس از جراحی، بیمار در اتاق ریکاوری تحت نظر قرار می گیرد. یک پزشک دائماً در آنجا در دسترس است تا در صورت لزوم مسکن تجویز کند و عملکردهای حیاتی بیمار را ارزیابی کند.
خطرات بیهوشی چیست؟
بیهوشی عمومی خطر عوارض جانبی زیادی را به همراه دارد. داروهای بیهوشی می توانند باعث افت ناگهانی فشار خون یا آریتمی قلبی شوند. سپس متخصص بیهوشی این موارد را با داروهایی که از گردش خون حمایت می کنند درمان می کند. تمام داروهای مورد استفاده نیز می توانند باعث واکنش های آلرژیک شدید شوند.
مشکلات در هنگام تهویه
یک عارضه احتمالی آسیب دندان است، زیرا پزشک لوله را با ابزار خاصی (لارنگوسکوپ) وارد نای می کند. بنابراین دندان مصنوعی قبل از عمل برداشته می شود. خود لوله همچنین می تواند به تارهای صوتی (تارهای صوتی) آسیب برساند.
هایپرترمی بدخیم
هایپرترمی بدخیم یک اختلال عضلانی ترسناک است که می تواند به طور ناگهانی در حین بیهوشی رخ دهد. در این حالت، کل عضله برای همیشه منقبض می شود و باعث می شود بدن به شکلی تهدید کننده زندگی گرم شود. علاوه بر عوامل ژنتیکی و گازهای بیهوشی خاص، شل کننده عضلانی به ویژه سوکسینیل کولین یک محرک احتمالی در نظر گرفته می شود.
بر خلاف گازهای بیهوشی، بیهوشی داخل وریدی خالص محرک هیپرترمی بدخیم نیست، به همین دلیل است که به آن بیهوشی بدون ماشه نیز می گویند.
حالات بیداری در حین بیهوشی
عوارض بیهوشی
عوارض جانبی بیهوشی همچنان ممکن است پس از جراحی رخ دهد. این شامل:
- استفراغ و حالت تهوع پس از بیهوشی (تهوع و استفراغ بعد از عمل = PONV).
- لرز به دلیل هیپوترمی
- گیجی
استفراغ و حالت تهوع به طور خاص از عوارض شایع هستند. داروهای بیهوشی به ویژه گازهای بیهوشی و طولانی بودن مدت جراحی از جمله عوامل خطر هستند. با این حال، با دادن برخی داروها حتی قبل از بیهوشی، اغلب می توان از تهوع بعدی جلوگیری کرد.
آسیب موقعیت
بعد از بیهوشی باید به چه نکاتی توجه کنم؟
اگر بعد از بیهوشی همچنان کمی گیجی و خواب آلودگی داشته باشید طبیعی است. با این حال، اگر احساس درد، حالت تهوع یا ناراحتی در بازوهای خود دارید، یا اگر برای مدت طولانی گرفتگی صدا دارید، باید به پزشک اطلاع دهید. با مشورت پزشک، ممکن است دوباره چند جرعه آب بنوشید. زمان دقیق بستگی به نوع عمل دارد.
اگر در حین بیهوشی دچار هیپرترمی بدخیم شده اید، متخصص بیهوشی برای شما کارت اورژانسی صادر می کند. شما باید همیشه آن را همراه خود داشته باشید تا در صورت نیاز بعداً به جراحی، متخصص بیهوشی بتواند بیهوشی مناسب را برای شما انتخاب کند.
