سیتالوپرام چگونه کار می کند
سیتالوپرام با متابولیسم مغز، به ویژه با متابولیسم پیام رسان عصبی (انتقال دهنده عصبی) سروتونین تداخل دارد. انتقال دهنده های عصبی سیگنال های عصبی را بین سلول های مغزی با ترشح توسط یک سلول و سپس اتصال به مکان های اتصال خاص (گیرنده ها) در سلول بعدی منتقل می کنند. سپس انتقال دهنده های عصبی مجدداً به سلول مبدا جذب می شوند و در نتیجه غیرفعال می شوند.
کارشناسان گمان می کنند که مقدار ناکافی سروتونین آزاد شده در ایجاد علائم افسردگی نقش دارد. این جایی است که سیتالوپرام و دیگر مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) وارد می‌شوند: آنها به‌طور انتخابی بازجذب سروتونین را به سلول‌هایی که از آن آزاد شده است، مهار می‌کنند. این به انتقال دهنده عصبی اجازه می دهد تا اثرات افزایش دهنده خلق و خو و کاهش اضطراب خود را برای مدت طولانی تری اعمال کند.
حتی اگر همبستگی ها هنوز به طور کامل درک نشده باشند، سیتالوپرام اغلب می تواند برای کنترل افسردگی به خوبی استفاده شود. البته لازم به ذکر است که اثر تنها در دو تا شش هفته پس از شروع درمان ایجاد می شود، زیرا فرآیندهای توصیف شده بلافاصله رخ نمی دهند.
جذب، تجزیه و دفع
سیتالوپرام پس از مصرف خوراکی به خوبی در دستگاه گوارش جذب می شود. پس از جذب در جریان خون، دارو از سد خونی مغزی عبور می کند تا از بازجذب سروتونین آزاد شده در سیستم عصبی مرکزی جلوگیری کند.
تجزیه سیتالوپرام عمدتاً در کبد با دخالت آنزیم های مختلف CYP اتفاق می افتد. پس از تقریباً 36 ساعت، نیمی از ماده فعال مجدداً از بدن دفع می شود (نیمه عمر).
سیتالوپرام چه زمانی استفاده می شود؟
خارج از این نشانه های تایید شده توسط مقامات دارویی، سیتالوپرام برای سایر بیماری های روانی نیز استفاده می شود ("مصرف خارج از برچسب").
مدت زمان درمان بستگی به موفقیت بهبودی دارد و همیشه توسط پزشک معالج تعیین می شود. اغلب یک تا چند سال است.
نحوه استفاده از سیتالوپرام
به عنوان یک قاعده، سیتالوپرام به عنوان یک قرص روکش شده در روز یک بار (صبح یا عصر) صرف نظر از وعده های غذایی مصرف می شود. از آنجا که ماده فعال نیمه عمر طولانی دارد، دوز یک بار در روز کافی است. به ندرت، ماده فعال به عنوان محلول انفوزیونی (در بیماران تحت درمان بستری) تجویز می شود.
افراد بالای 65 سال باید فقط نصف دوز مصرفی معمولی را دریافت کنند.
اگر قرار است درمان طولانی‌مدت با سیتالوپرام قطع شود، متخصصان توصیه می‌کنند که دوز ماده فعال را به آرامی و به تدریج کاهش دهید ("کاهش") - قطع ناگهانی مصرف اغلب منجر به علائم قطع مانند بی‌حالی، حالت تهوع و سردرد می‌شود. در بسیاری از موارد، کاهش سطح درمان می تواند از بروز چنین علائمی جلوگیری کند. برنامه ریزی شده و توسط پزشک همراهی می شود.
عوارض جانبی سیتالوپرام چیست؟
به خصوص در دو هفته اول درمان، عوارض جانبی زیر مشاهده می شود:
بیمارانی که مستعد افکار خودکشی هستند باید در طول دو تا چهار هفته اول درمان تا زمانی که اثرات ضد افسردگی سیتالوپرام شروع شود به دقت تحت نظر باشند.
سایر عوارض جانبی که اغلب (در یک تا ده درصد از افراد تحت درمان) یا بسیار مکرر (در بیش از ده درصد از افراد تحت درمان) رخ می دهد عبارتند از:
- کاهش وزن و کاهش اشتها
- اضطراب، عصبی بودن، سردرگمی
گاهی اوقات (در 0.1 تا یک درصد از افراد تحت درمان)، سیتالوپرام باعث افزایش وزن و افزایش اشتها می شود.
از آنجایی که ماده فعال به طور مستقیم در سیستم عصبی مرکزی عمل می کند، بسیاری از عوارض جانبی دیگر نیز شناخته شده است، اما در درجه دوم اهمیت قرار دارند. این فهرست تنها مهمترین عوارض جانبی سیتالوپرام را نشان می دهد.
در مصرف سیتالوپرام به چه نکاتی باید توجه کرد؟
موارد منع مصرف
سیتالوپرام نباید در موارد زیر استفاده شود:
- حساسیت به ماده فعال یا هر یک از اجزای دیگر دارو
- استفاده همزمان از مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (مهارکننده‌های MAO - برای درمان افسردگی و بیماری پارکینسون استفاده می‌شود)
- مصرف همزمان لینزولید (آنتی بیوتیک)، مگر اینکه بتوان از نظارت دقیق فشار خون اطمینان حاصل کرد
- مصرف همزمان پیموزاید (ضد جنون)
- سندرم مادرزادی یا اکتسابی طولانی QT (طولانی شدن فاصله QT در قلب، قابل مشاهده در ECG)
تعاملات دارویی
از مصرف همزمان سیتالوپرام و الکل باید اجتناب شود زیرا حساسیت به الکل در طول درمان افزایش می یابد. بیمارانی که سیتالوپرام مصرف می کنند، تجربه خماری شدید و کسالت شدید را حتی پس از مصرف مقادیر معمول الکل گزارش می کنند.
به همین ترتیب، از داروهایی که بر تعادل سروتونین نیز تأثیر می‌گذارند، باید در طول درمان اجتناب شود. برخی از داروهای ضد میگرن (تریپتان ها)، مسکن های مخدر (ترامادول، فنتانیل) و همچنین پیش سازهای سروتونین به عنوان خواب خفیف یا برای بهبود خلق و خوی (تریپتوفان، 5-HTP) فقط باید پس از مشورت با پزشک یا داروساز استفاده شوند.
داروهای رایجی که باعث طولانی شدن زمان QT می شوند عبارتند از آنتی بیوتیک های خاصی (آزیترومایسین، اریترومایسین، سیپروفلوکساسین، کلاریترومایسین، کوتریموکسازول)، داروهای آسم (سالبوتامول، تربوتالین)، داروهای ضد قارچ (فلوکونازول، کتوکونازول)، و داروهای سرماخوردگی (پهندولایف)، پهندولامین .
اگر متوجه ضربان قلب نامنظم یا عوارض جانبی مشابه خود شدید، به پزشک اطلاع دهید!
سیتالوپرام ممکن است اثرات ضد انعقادی داروهای ضد انعقاد (وارفارین، فن پروکومون، داروهای ضد انعقاد مستقیم خوراکی، هپارین)، عوامل ضد پلاکتی (ASA، کلوپیدوگرل، پراسوگرل، تیکاگرلور، NSAIDs) و رئولوژیک ها (پنتوکسیفیلین، نفتیدروفورول) را افزایش دهد.
از آنجایی که سیتالوپرام می تواند با بسیاری از عوامل دیگر تداخل داشته باشد، باید در مورد سایر داروهایی که استفاده می کنید به پزشک و داروساز اطلاع دهید. این امر در مورد داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی نیز صدق می کند.
محدودیت سنی
بارداری و شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی، سیتالوپرام باید فقط در صورت لزوم و پس از ارزیابی دقیق ریسک و فایده مصرف شود. اگر درمان نشان داده شود یا اگر قرار است درمان پایدار ادامه یابد، دارو یک عامل خط اول است. شیردهی به طور کلی با سیتالوپرام قابل قبول است.
نحوه به دست آوردن داروهایی با ماده فعال سیتالوپرا
داروهای حاوی سیتالوپرام فقط با نسخه در آلمان، اتریش و سوئیس در دسترس هستند.
سیتالوپرام از چه زمانی شناخته شده است؟
سیتالوپرام در جریان جستجوی یک ضد تشنج جدید (ضد صرع) ساخته شد. هنگامی که کشف شد که ماده فعال دارای اثر ضد افسردگی به جای اثر ضد صرع است، در سال 1989 با این نشانه به ثبت رسید.
حق ثبت اختراع سیتالوپرام در سال 2003 منقضی شد. از آن زمان تاکنون، ژنریک های متعددی حاوی ماده فعال به بازار آمده اند.
