بررسی اجمالی
- درمان: درمان دارویی، بسته به شدت التهاب، از اقدامات غذایی و استراحت فیزیکی تا آنتی بیوتیک و جراحی، ضروری است.
- علائم: درد در ناحیه آسیب دیده روده، اغلب در سمت چپ پایین شکم، نفخ شکم، یبوست، اسهال، حالت تهوع.
- علل و عوامل خطر: دیورتیکول های ملتهب منجر به بیماری می شوند، عوامل خطر: رژیم غذایی ناسالم، چاقی، ورزش نکردن و همچنین برخی بیماری ها و داروها
- تشخیص: مصاحبه پزشکی، معاینه فیزیکی (مانند لمس، گوش دادن)، آزمایش خون برای علائم التهاب، آزمایش ادرار، سونوگرافی و/یا توموگرافی کامپیوتری، به ندرت تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- پیشگیری: رژیم غذایی با فیبر بالا، گیاهخواری یا حداقل گوشت کم، مصرف مایعات کافی، ورزش بدنی، کاهش وزن، پرهیز از سیگار.
دیورتیکولیت چیست؟
دیورتیکولیت وضعیتی است که در آن برآمدگی های روده بزرگ یا کوچک ملتهب می شوند. این برجستگی ها توسط پزشکان دیورتیکول نامیده می شود. اگر چند دیورتیکول وجود داشته باشد، به عنوان دیورتیکولوز تعریف می شود. آنها به ویژه در برابر عفونت حساس هستند، زیرا ممکن است مدفوع مملو از میکروب برای مدت طولانی تری در خارج از بدن باقی بماند.
دیورتیکول های روده به خودی خود پاتولوژیک نیستند و در ابتدا هیچ علامتی ایجاد نمی کنند. بروز با افزایش سن افزایش می یابد. در افراد بین 70 تا 85 سال، در کشورهای صنعتی غرب از هر دو نفر، یک نفر مبتلا به دیورتیکول است.
اگر دیورتیکول ها ملتهب شوند، علائمی مانند درد شکم، تب، یبوست و نفخ ممکن است رخ دهد.
پزشکان بین اشکال یا مراحل مختلف دیورتیکولیت تمایز قائل می شوند:
- در بیشتر موارد، دیورتیکولیت حاد بدون عارضه وجود دارد. در این حالت دیورتیکول ها علائم ناخوشایندی ایجاد می کنند، اما منجر به عوارض بیشتر و آسیب به دیواره روده نمی شوند. تقریباً همیشه، درمان محافظه کارانه دیورتیکولیت امکان پذیر است - یعنی درمان بدون جراحی.
- در دیورتیکولیت حاد پیچیده، بیرون زدگی ملتهب مشکلات بیشتری را به همراه دارد. اینها به عنوان مثال، آبسه، فیستول، انسداد روده یا سوراخ (سوراخ) در دیواره روده هستند. معمولاً برای جلوگیری از عواقب جدی سلامتی، جراحی دیورتیکولیت ضروری است.
اغلب، التهاب به ناحیه اطراف دیورتیکول های فردی (پری دیورتیکولیت) محدود می شود. با این حال، ممکن است بخش‌های بزرگ‌تری از روده ملتهب شوند (پریکولیت).
دیورتیکولوز
دیورتیکولیت معمولاً از بیرون زدگی های اولیه بی ضرر دیواره روده (دیورتیکولوز) ایجاد می شود. می توانید در مقاله دیورتیکولوز در این مورد بیشتر بخوانید.
چگونه می توان دیورتیکولیت را درمان کرد؟
درمان دیورتیکولیت بستگی به این دارد که فرد مبتلا چه علائمی دارد و کدام ساختار در شکم ملتهب است. در بسیاری از موارد، پزشکان درمان خود را بر اساس دستورالعمل های به اصطلاح پایه گذاری می کنند. اینها توصیه های درمانی برای بیماری های خاص بر اساس دانش علمی فعلی هستند. برای دیورتیکولیت، این موارد شامل توصیه های زیر است.
درمان دیورتیکولیت بدون عارضه
- مصرف مایعات کافی
- رژیم غذایی مایع با هضم آسان، گاهی اوقات همچنین به اصطلاح "رژیم غذایی فضانوردی" (رژیم غذایی با فرمول کم مولکولی قابل جذب در روده کوچک)
- در مرحله حاد بیماری، رژیم غذایی کم فیبر؛ بعداً، معمولاً یک رژیم غذایی با فیبر بالا و کم گوشت
به طور مشابه، پزشکان گاهی اوقات آنتی بیوتیک ها (به عنوان مثال مترونیدازول و سیپروفلوکساسین) را برای دیورتیکولیت تجویز می کنند، به خصوص اگر عوامل خطر وجود داشته باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات از عوامل ضد التهابی مانند آمینوسالیسیلات ها استفاده می کنند. در مورد درد، داروهای ضد اسپاسم مانند متامیزول و بوتیلسکوپولامین از درمان دیورتیکولیت حمایت می کنند.
مدت درمان دیورتیکولیت حاد و بدون عارضه یا ناتوانی در کار در این شکل از دیورتیکولیت معمولاً حدود شش تا هشت هفته است. در موارد شدید، بیماران اغلب به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارند.
درمان دیورتیکولیت پیچیده
در مورد دیورتیکولیت یا عوارض شدید، به عنوان مثال سوراخ شدن روده (پارگی دیواره روده)، جراحان برداشتن بخش آسیب دیده روده را توصیه می کنند. در مورد سوراخ شدن روده، انجام عمل جراحی در اسرع وقت ضروری است.
در دوره های خفیف دیورتیکولیت، پزشکان پس از کاهش التهاب، حدود شش تا هشت هفته پس از شروع درمان با آنتی بیوتیک، جراحی را برنامه ریزی می کنند. در برخی شرایط، اگر علائم با وجود تزریق آنتی بیوتیک ناپدید نشدند، ممکن است زودتر انجام شود.
اگر یک یا چند دیورتیکول ترکیده باشد، ضروری است که پزشکان قطعه آسیب دیده روده را در اسرع وقت (در عرض شش ساعت) خارج کنند. در غیر این صورت، خطر زیادی وجود دارد که کل صفاق ملتهب شود (پریتونیت). صفاق پوست نازکی است که داخل حفره شکمی را می پوشاند و اندام های داخلی را می پوشاند. پریتونیت یکی از بیماری های تهدید کننده زندگی است.
علاوه بر این، پزشکان اغلب درمان جراحی را برای دیورتیکولیت مکرر (مکرر مزمن) و همچنین فیستول یا تنگی (تنگی) روده توصیه می کنند.
در طول جراحی دیورتیکولیت چه اتفاقی می افتد؟
در حین جراحی، جراحان بخش روده را با دیورتیکول برمی دارند و انتهای باقی مانده روده را دوباره به هم می دوزند.
اگر دیورتیکول های فردی در جریان دیورتیکولیت دچار ترکیدگی ( سوراخ شدن ) شده باشند، در هر صورت جراحی باز ضروری است. این معمولا یک عمل اضطراری است.
در مورد عمل اورژانسی یا التهاب شدید، گاهی لازم است مقعد مصنوعی (مقعد پراتر) ایجاد شود. این امر باعث تسکین موقت بخیه روده می شود. با این حال، معمولاً یک وضعیت دائمی نیست.
معمولاً پزشکان پس از مدت کوتاهی در یک عمل دوم، خروجی مصنوعی را دوباره برمی‌گردانند. اما گاهی اوقات این امکان پذیر نیست، در این صورت روده به سوراخی در پوست ختم می شود. مدفوع از طریق کیسه ای که به پوست چسبیده است دفع می شود.
عوارض جراحی
مهم است که بارهای سنگین (بیش از ده کیلوگرم) را برای حدود چهار تا شش هفته پس از جراحی دیورتیکولیت بلند نکنید. این به این دلیل است که بلند کردن بیش از حد سنگین می تواند باعث پاره شدن جای زخم شود.
نکاتی در برابر عود
در حدود 20 درصد بیماران (بدون جراحی دیورتیکولیت)، دیورتیکولیت پس از مدتی عود می کند (عود). با این حال، اگر بیماران اقدامات رفتاری را در نظر بگیرند که فعالیت روده سالم را تضمین می کند، خطر کاهش می یابد. این شامل:
- از رژیم غذایی سرشار از فیبر استفاده کنید.
- مایعات فراوان، حداقل دو تا دو و نیم لیتر در روز بنوشید.
- از یبوست خودداری کنید.
- مطلع ورزش منظم.
- سعی کنید پوندهای اضافی را کم کنید.
چه درمان های خانگی می تواند کمک کند؟
به طور کلی، استفاده از داروهای خانگی و خوددرمانی برای دیورتیکولیت بدون مشورت اولیه با پزشک توصیه نمی شود.
در برخی موارد، مبتلایان گزارش می دهند که استفاده از گرما به شکل بطری آب گرم یا بسته بندی می تواند گرفتگی شکم یا درد دیورتیکولیت را تا حدودی تسکین دهد. از پزشک معالج خود بپرسید که آیا استفاده از آن در مورد شما بی خطر است یا خیر.
درمان های خانگی محدودیت های خود را دارند. اگر علائم در مدت زمان طولانی‌تری ادامه یافت، بهتر نشد و یا حتی بدتر نشد، همیشه باید با پزشک مشورت کنید.
علائم دیورتیکولیت چیست؟
می توانید در مورد علائم و نشانه های دیورتیکولیت در: دیورتیکولیت – علائم بیشتر بدانید.
دیورتیکولیت چگونه ایجاد می شود؟
دو علت اصلی دیورتیکولیت، ضعف فزاینده بافت همبند با افزایش سن و یبوست است.
رژیم غذایی کم فیبر، مدفوع را سفت و سفت می کند. بنابراین فشار داخلی در روده بیشتر از زمانی است که مدفوع نرم و انعطاف پذیر است. این فشار و کشش کمتر بافت همبند در سنین بالا باعث برآمدگی غشای مخاطی روده در برخی نقاط به سمت خارج می شود: دیورتیکول ها.
اگر مدفوع در دیورتیکول‌ها باقی بماند، به‌ویژه اگر مدفوع در حین یبوست بالا بیاید، گاهی اوقات برآمدگی‌ها ملتهب می‌شوند و دیورتیکولیت ایجاد می‌شود. ممکن است التهاب به دیورتیکول محدود شود، اما در برخی شرایط به روده اطراف گسترش می یابد.
عوامل خطر
شرایطی وجود دارد که به خطر خاصی برای دیورتیکولیت کمک می کند. اینها هستند:
- سیستم ایمنی ضعیف، به عنوان مثال، به دلیل استفاده از سرکوب کننده های ایمنی.
- بیماری مزمن کلیوی
- فشار خون بالا (فشار خون شریانی)
- بیماری های آلرژیک
علاوه بر این، برخی داروها نیز منجر به افزایش خطر و همچنین عوارض دیورتیکولیت مانند خونریزی می شوند. این داروها عبارتند از:
- برخی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا دیکلوفناک، اسید استیل سالیسیلیک (ASA) و کوکسیبن مستثنی هستند.
- کورتیکواستروئیدها
- اپیوئیدها
- هورمون هایی که بعد از یائسگی به زنان داده می شود
مسکن استامینوفن نیز ممکن است خطر خونریزی دیورتیکول را افزایش دهد.
دیورتیکولیت چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک سرنخ های مهمی برای تشخیص دیورتیکولیت از تاریخچه پزشکی بیمار (تاریخچه) به دست می آورد. مثلاً سؤالات زیر را مطرح می کند:
- درد دقیقاً کجاست و چه احساسی دارد؟
- آیا تب و/یا یبوست دارید؟
- آیا قبلاً چنین شکایاتی داشته اید یا دیورتیکول ها قبلاً برای شما شناخته شده اند؟
در معاینه فیزیکی، دیورتیکول های ملتهب را می توان به صورت یک ساختار سفت شده در قسمت تحتانی چپ شکم لمس کرد. این امکان وجود دارد که لمس باعث درد در دیورتیکولیت شود. معمولاً پزشک با انگشت مقعد را نیز لمس می کند تا تغییرات در رکتوم را تشخیص دهد (معاینه دیجیتال-رکتال). گوش دادن به شکم برای صداهای روده نیز اغلب بخشی از معاینه فیزیکی است.
آزمایش‌های خون اغلب سطوح بالایی از التهاب را در دیورتیکولیت نشان می‌دهند - به عنوان مثال، افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون (لکوسیت‌ها)، تغییر نرخ رسوب سلول‌های خونی (ESR) و افزایش پروتئین واکنش‌گر C (CRP). تجزیه و تحلیل ادرار اطلاعاتی در مورد وجود بیماری احتمالی دستگاه ادراری و فیستول در مثانه ارائه می دهد.
گاهی برای تشخیص دیورتیکولیت، عکسبرداری با اشعه ایکس از شکم در حالت ایستاده ضروری است: این به این دلیل است که اگر دیورتیکول پاره شود، هوای آزاد وارد حفره شکم می شود. این در زیر دیافراگم تجمع می یابد و بنابراین در اشعه ایکس به وضوح قابل مشاهده است. پزشکان کمتر از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) استفاده می کنند.
سیر دیورتیکولیت چیست؟
هنگامی که دیورتیکول ملتهب در دیورتیکولیت پاره می شود (پرفوراسیون)، تجمع چرک (آبسه) در شکم امکان پذیر است. در برخی موارد، دیورتیکولیت به صفاق (پریتونیت) گسترش می یابد. خونریزی در حدود 15 درصد از بیماران مبتلا به دیورتیکولیت رخ می دهد.
علاوه بر این، دیورتیکولیت گاهی اوقات باعث باریک شدن بخشی از روده (تنگی) می شود. انتقال بیشتر محتویات روده از طریق این باریک شدن دیگر امکان پذیر نیست، که ممکن است منجر به انسداد روده (ایلئوس) شود. در این حالت معمولاً جراحی لازم است.
پس از اولین دوره دیورتیکولیت، خطر عود 30 درصد است. هر چه زودتر دیورتیکولیت در زندگی اتفاق بیفتد، احتمال بیشتری وجود دارد که در برخی مواقع با جراحی درمان شود.
آیا دیورتیکولیت قابل پیشگیری است؟
چرایی ایجاد دیورتیکول در برخی افراد به وضوح درک نشده است. به نظر می رسد ضعف عمومی بافت همبند، کندی روده و یبوست باعث برآمدگی دیواره روده و در نتیجه دیورتیکولیت می شود.
یک سبک زندگی سالم از دیورتیکول و دیورتیکولیت اغلب مرتبط با آن جلوگیری می کند و خطر التهاب را کاهش می دهد. چند قدم ساده برای حفظ حرکت گوارشی خود بردارید:
- به طور منظم، ترجیحاً دو تا سه بار در هفته، حداقل به مدت نیم ساعت ورزش کنید. به عنوان مثال، ورزش های استقامتی مانند دویدن یا شنا را انجام دهید.
- به اندازه کافی، حداقل دو لیتر در روز، ترجیحا آب معدنی یا چای گیاهی بنوشید.
- از نیکوتین خودداری کنید.
بنابراین، این امکان وجود دارد که با برخی تغییرات کوچک در سبک زندگی، از خود در برابر دیورتیکولیت محافظت کنید.
در رژیم غذایی به دنبال چه چیزی باشیم؟
رژیم غذایی مناسب برای دیورتیکولیت شناخته شده چیست یا چگونه با غذا از آن پیشگیری کنیم، می توانید در مقاله دیورتیکولیت – تغذیه بخوانید.
