انتقال خون: دلایل، روش و خطرات

انتقال خون چیست؟

از انتقال خون برای جبران کمبود خون یا اجزای خون یا جایگزینی خون در بدن استفاده می شود. برای این منظور خون از کیسه های پلاستیکی (ذخایر خونی) از طریق یک دسترسی وریدی به بدن بیمار وارد می شود. اگر این خون از اهداکننده خارجی باشد، واحد خون اهدای خون خارجی نامیده می شود. اگر بیمار خون خود را که قبلاً گرفته و ذخیره شده است دریافت کند، به آن اهدای خون اتولوگ یا انتقال خودکار گفته می شود.

در حالی که در گذشته انتقال خون کامل با تمام اجزا انجام می شد، امروزه واحدهای خون به اجزای جداگانه خود جدا می شوند. این منجر به:

• کنسانتره گلبول قرمز - متشکل از گلبول های قرمز (گلبول های قرمز)
• کنسانتره گرانولوسیت - متشکل از گلبول های سفید خاص (گرانولوسیت)
• کنسانتره پلاکت - متشکل از پلاکت های خون (ترومبوسیت)
• پلاسمای خون (= بخش غیر سلولی خون)

چه زمانی انتقال خون انجام می دهید؟

کنسانتره گلبول های قرمز خون بیشتر در از دست دادن خون حاد برای جایگزینی گلبول های قرمز از دست رفته استفاده می شود.

در موارد از دست دادن خون بالا نیز کنسانتره پلاکت داده می شود. علاوه بر این، این نوع انتقال خون برای اختلالات تشکیل پلاکت و به عنوان پیشگیری از خونریزی قبل از جراحی انجام می شود.

از آنجایی که پلاسمای خون حاوی فاکتورهای انعقادی است که برای لخته شدن خون مهم هستند، به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در مواقعی که مشکوک به تمایلات خونریزی هستند، تزریق می شود.

کنسانتره گرانولوسیت می تواند به عنوان بخشی از انتقال خون برای سرطان داده شود. گلبول های سفید خون (نوتروفیل ها، بازوفیل ها و ائوزینوفیل ها) موجود در آن قرار است سیستم ایمنی ضعیف شده را تقویت کنند.

هنگام انتقال خون چه می کنید؟

قبل از انتقال خون واقعی، پزشک خطرات و عوارض جانبی احتمالی را با شما در میان می گذارد و گروه خونی شما را تعیین می کند. همچنین از شما خواسته می شود که یک فرم رضایت نامه را امضا کنید.

سیستم گروه خونی AB0

روی گلبول های قرمز (گلبول های قرمز) ساختارهای پروتئینی به نام آنتی ژن وجود دارد. آنتی ژن ها پروتئین هایی هستند که باعث ایجاد پاسخ ایمنی در بدن می شوند. ناقلین با آنتی ژن های نوع A دارای گروه خونی A هستند و بر این اساس آنهایی که دارای گروه B هستند دارای گروه خونی B هستند. اگر فردی دارای هر دو نوع آنتی ژن باشد، گروه خونی AB دارد. اگر هیچ آنتی ژنی روی گلبول های قرمز وجود نداشته باشد، از گروه خونی 0 صحبت می شود.

در پلاسمای خون آنتی بادی هایی علیه آنتی ژن های گلبول قرمز وجود دارد. برای اینکه سیستم ایمنی به بدن خودش حمله نکند، مثلاً فردی که گروه خونی A دارد، هیچ آنتی بادی علیه آنتی ژن های نوع A ندارد.

سیستم گروه خونی رزوس

سیستم گروه خونی رزوس تشخیص می دهد که آیا سلول های خونی حاوی پروتئین خاصی - فاکتور رزوس - (رزوس مثبت) هستند یا نه (رزوس منفی). حدود 85 درصد از مردم اروپا رزوس مثبت هستند و 15 درصد بقیه رزوس منفی هستند.

تست کنار تخت

آزمایش کنار تخت بر روی خون گیرنده و همچنین بر روی واحد خونی که برای استفاده در نظر گرفته شده است انجام می شود.

کراس مچ

در آزمایش کراس مچ، گلبول های قرمز واحد خون با پلاسمای گیرنده (تست اصلی) مخلوط می شوند و گلبول های قرمز گیرنده با پلاسمای واحد خون (آزمایش جزئی) مخلوط می شوند. باز هم، آگلوتیناسیون نباید رخ دهد.

روش بیشتر

قبل از انتقال خون، برای جلوگیری از سردرگمی، اطلاعات بیمار شما دوباره بررسی می شود. پزشک یک خط دسترسی به ورید قرار می دهد که از طریق آن انتقال خون به بدن شما وارد می شود. شما هم در حین انتقال خون و هم حداقل نیم ساعت بعد از آن تحت نظر خواهید بود. این شامل نظارت منظم بر فشار خون و ضربان قلب است. اگر احساس ناراحتی کردید، لطفاً فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

اطلاعات بیشتر: اهدای خون

اطلاعات بیشتر: اهدای پلاسما

اگر می خواهید بدانید هنگام اهدای پلاسما باید به چه نکاتی توجه کنید و کل آن چگونه کار می کند، مقاله اهدای پلاسما را بخوانید.

خطرات انتقال خون چیست؟

خطرات مرتبط با انتقال خون نادر است، اما معمولاً جدی است. در واکنش به اصطلاح انتقال خون، خون اهداکننده به دلیل ناسازگاری گروه‌های خونی با خون گیرنده واکنش نشان می‌دهد. این امر باعث می شود که سیستم ایمنی خون اهدا کننده را از بین ببرد که می تواند منجر به تب، کم خونی، زردی، مشکلات گردش خون و نارسایی کلیه شود. واکنش انتقال خون ممکن است مستقیماً در طی خود تزریق رخ دهد یا ممکن است به تأخیر بیفتد.

همچنین ممکن است واکنش های آلرژیک به صورت تب، حالت تهوع، تنگی نفس، افت فشار خون، قرمزی، خارش و در موارد نادر شوک ظاهر شود.

اگر بیمار مقدار زیادی کنسانتره گلبول قرمز دریافت کند، آهن موجود در گلبول های قرمز می تواند در اندام ها رسوب کرده و باعث آسیب سلولی و اندام شود. کبد، قلب، مغز استخوان و اندام های تولید کننده هورمون به ویژه تحت تاثیر قرار می گیرند.

بعد از تزریق خون باید به چه نکاتی توجه کنم؟

پس از انتقال خون سرپایی، معمولاً ممکن است به خانه بروید. در صورت مشاهده هر گونه ناراحتی، مانند حالت تهوع یا مشکلات گردش خون، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

با تزریق خون منظم، موفقیت درمان کنترل می شود. اندازه گیری هموگلوبین (رنگدانه قرمز خون) و آهن با توجه به اضافه بار آهن ناشی از انتقال خون بسیار مهم است. عوارض جانبی در اینجا رخ نمی دهد تا زمانی که اندام ها در عملکرد خود به دلیل بار اضافی مختل شوند.