مو: ساختار، عملکرد، بیماری ها

مو چیست؟

موها رشته های شاخی بلندی هستند که از کراتین تشکیل شده اند. به عنوان زائده های پوستی از ماه سوم جنینی در اپیدرم تشکیل می شوند.

سه نوع مو در انسان وجود دارد:

• موهای لانوگو (موهای کرک): موهای ریز، کوتاه، نازک و بدون رنگدانه که در دوره جنینی ایجاد می شوند و حداکثر تا ماه چهارم زندگی می ریزند.
• موهای Vellus (موهای پشمی): این موهای کوتاه، ظریف و کمی رنگدانه شده در ابتدا جایگزین موهای لانوگو می شوند. آنها موهای بدن را در کودکان، اما تا حدی در زنان نیز تشکیل می دهند.
• موهای انتهایی (موهای دائمی): معمولاً موهای بلند، ضخیم و کم و بیش رنگدانه شده که از بدو تولد موهای سر، مژه ها و ابروها را تشکیل می دهند. در دوران بلوغ، موهای زائد زیر بغل و ناحیه تناسلی به چنین موهای انتهایی تبدیل می شوند. همین امر در مورد اکثر موهای بدن مردان نیز صادق است.

مو: ساختار

موها از گیاهان مخروطی شکل در عمق اپیدرم رشد می کنند که به بافت همبند جنینی رشد می کنند. این به پاپیلای مو تبدیل می شود، مخروطی از بافت همبند که با خون تامین می شود. در اطراف آن پیاز مو قرار دارد، انتهای ضخیم شده ریشه مو، که به صورت مورب به داخل هیپودرم امتداد می یابد.

از آنجایی که موها در یک زاویه در پوست قرار دارند، یک جهت، یک "خط" را می توان مشاهده کرد. این به ویژه در چرخش هایی که موها را تشکیل می دهند قابل مشاهده است.

بین دم مو و سطح پوست یک عضله دم مو قرار دارد که در هنگام هیجان می تواند منقبض شود و باعث می شود موها بایستند و سطح پوست را شبیه به "برآمدگی غاز" کند.

صاف یا مجعد بودن مو به سطح مقطع ساقه مو بستگی دارد. اگر سطح مقطع گرد باشد، معمولاً بسیار صاف هستند. اگر سطح مقطع گرد تا بیضی باشد، صاف هستند یا ممکن است فر ایجاد کنند. اگر سطح مقطع به شدت بیضوی باشد، معمولاً فرهای بسیار قوی و کوچکی تشکیل می دهند.

رشد مو به صورت چرخه ای اتفاق می افتد و هر فولیکول یا فولیکول مو چرخه خاص خود را دارد که مستقل از سایر فولیکول های مو است. چرخه را می توان به سه بخش تقسیم کرد: فازهای آناژن، کاتاژن و تلوژن.

رشد مو: فاز آناژن

پیاز مو در طول رشد ساقه مو اشکال مختلفی به خود می گیرد:

در مرحله رشد (فاز آناژن)، زمانی که یک موی جدید تشکیل می شود، یک پیاز جدید نیز در ریشه مو ایجاد می شود که به دلیل تشکیل سلول های جدید مداوم، در چندین لایه لایه بندی می شود. فعالیت متابولیک بالایی دارد، اما همچنین حساسیت بالایی به آلاینده‌ها از همه نوع دارد.

رشد مو: فاز کاتاژن

در مرحله انتقال (فاز کاتاژن)، فعالیت متابولیک و در نتیجه تولید سلولی پیاز مو به پایان می رسد - بسته و کراتینه می شود (ذخیره کراتین). مو در قسمت پایین گرد شده و توسط غلاف خارجی ریشه مو محصور شده و به آرامی به سمت بالا حرکت می کند.

مرحله کاتاژن یک تا دو هفته طول می کشد. حدود یک درصد از موهای سر در این مرحله قرار دارند.

رشد مو: فاز تلوژن

در مرحله نهایی یا استراحت (فاز تلوژن)، لامپ جابجا می شود، غلاف داخلی ریشه مو ناپدید می شود و ماتریکس تازه تشکیل شده پاپیلای مو را تجدید می کند و تقسیم سلولی دوباره آغاز می شود. یک "موی آناژن" جدید تشکیل می شود، که سپس موهای پیاز را در فاز تلوژن خود بیرون می کند.

حدود 18 درصد از موهای سر در این مرحله قرار دارند. فاز تلوژن دو تا چهار ماه طول می کشد.

یک نفر چند تا مو دارد؟

تعداد موها در سر حدود 90,000 تا 100,000 است، اما تفاوت های قابل توجهی در افراد با رنگ موی متفاوت وجود دارد: به طور متوسط، افراد بلوند با حدود 140,000 مو بیشترین مو را دارند و پس از آن افراد سبزه با حدود 100,000 مو در سر خود قرار دارند. مو قرمزها تنها با حدود 85,000 تار مو، قسمت عقب را نشان می دهند.

موها حدود 0.3 میلی متر در روز رشد می کنند، یعنی حدود یک سانتی متر در ماه. ضخامت مو (قطر/مو) برای موهای زائد 0.04 میلی‌متر و برای موهای انتهایی 0.12 میلی‌متر است. تراکم حدود 200 تار مو در هر سانتی متر مربع است.

رنگ مو

رنگ مو از رنگدانه های تولید شده توسط سلول های خاصی به نام ملانوسیت می آید. این سلول ها به وفور در ناحیه پیاز مو یافت می شوند. وقتی هوا وارد مغز مو می شود باعث سفیدی مو می شود. ترکیب اولیه موهای بی رنگ و رنگ شده طبیعی احساس "خاکستری" را می دهد. وقتی همه موها فاقد رنگدانه باشند، سفید به نظر می رسند.

وظیفه مو چیست؟

در بسیاری از حیوانات، مو برای عایق حرارتی، محافظت در برابر تأثیرات خارجی، و به عنوان اندام جهت گیری و لمس مهم است. در انسان، این عملکردهای مو دیگر نقش اصلی را بازی نمی کنند. فقط موهای خاص هنوز عملکرد محافظتی دارند. به عنوان مثال، موهای سر در برابر اشعه های سرما و اشعه ماوراء بنفش محافظت می کنند و موهای موجود در بینی و کانال گوش از نفوذ ذرات گرد و غبار محافظت می کنند.

علاوه بر این، موی انسان (مانند موی حیوانات) همچنین می‌تواند محرک‌های لمس، فشار و لامسه را منتقل کند - به لطف پایانه‌های عصبی بسیاری در ریشه مو.

آخرین اما نه کم اهمیت، مو به عنوان جواهرات در همه فرهنگ ها نقش مهمی دارد.

مو در کجا قرار دارد؟

چه مشکلاتی می تواند باعث ایجاد مو شود؟

التهاب چرکی غده فولیکول مو، فورونکل نامیده می شود. شدیدترین شکل آن کاربونکل نام دارد. در این حالت چندین فولیکول موی مجاور ملتهب می شوند (با همجوشی بافت).

مواد مضر

سموم به موها به خصوص در فاز آناژن آسیب می رسانند. قدرت و مدت قرار گرفتن در معرض یک آلاینده و حساسیت فولیکول فردی در شدت آسیب نقش دارد.

در مورد آلاینده های سبک تر، موهای آناژن زودتر از موعد به موهای تلوژن تبدیل می شوند که پس از دو تا چهار ماه (مرتبط با مدت زمان فاز تلوژن) منجر به ریزش مو می شود.

در مورد آلاینده های قوی تر، تنها بخشی از موهای آناژن به موهای تلوژن تبدیل می شود. اکثر موهای حساس آناژن دیستروفیک می شوند و در باریک ترین نقطه شکسته می شوند که منجر به شروع سریع ریزش مو می شود.

با آلاینده های بسیار قوی، تغییر شکل و شروع ریزش مو در عرض چند ساعت تا چند روز اتفاق می افتد.

آلاینده های بسیار قوی یا ناگهانی باعث از بین رفتن کل ماتریکس مو در عرض چند ساعت می شود: مو می شکند و می ریزد.

ریزش مو و کمبود مو

شکل گیری طاسی در مردان بر اساس یک استعداد ارثی است. می تواند اندکی پس از بلوغ شروع شود.