ایمونوگلوبولین چیست؟
ایمونوگلوبولین ها (آنتی بادی ها) ساختارهای پروتئینی هستند که به سیستم ایمنی خاص تعلق دارند. خاص به این معنی است که آنها می توانند اجزای خاصی از یک پاتوژن را تشخیص دهند، به آن متصل شوند و با آن مبارزه کنند. این امکان پذیر است زیرا هر یک از آنها از قبل برای یک پاتوژن خاص "برنامه ریزی" شده اند. یکی دیگر از اصطلاحات رایج برای ایمونوگلوبولین گاما گلوبولین یا g-immunoglobulin است.
در حالی که برخی از آنتی بادی ها در خون گردش می کنند، سایر ایمونوگلوبولین ها به غشاء متصل می شوند: آنها روی سطح سلول های ایمنی خاصی (لنفوسیت های B) می نشینند.
آنتی بادی ها: ساختار و عملکرد
ایمونوگلوبولین ها به اصطلاح گلیکوپروتئین هستند. این بدان معنی است که آنها هم یک پروتئین و هم یک جزء قند دارند.
ایمونوگلوبولین ها دارای شکل y هستند که از دو زنجیره به اصطلاح سنگین و سبک (زنجیره H و L) تشکیل شده است که انواع مختلفی از آن ها وجود دارد. آنها دو محل اتصال برای آنتی ژن دارند. اینها ساختارهای سطحی مشخصه مواد خارجی مانند پاتوژن ها هستند. با اتصال آنتی ژن ها، ایمونوگلوبولین به اصطلاح پاتوژن را می گیرد و در نتیجه آن را خنثی می کند.
علاوه بر این، اتصال آنتی‌بادی به آنتی‌ژن سیگنالی برای گلبول‌های سفید خاص (لکوسیت‌ها) است تا مهاجم را «بلع» کنند و در نتیجه آن را از بین ببرند.
کلاس های مختلف ایمونوگلوبولین وظایف متفاوتی در جزئیات دارند. در حالی که عملکرد آنتی بادی اختصاصی کلاس های ایمونوگلوبولین A، E، G و M به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است، تاکنون اطلاعات زیادی در مورد وظایف بیولوژیکی ایمونوگلوبولین D وجود ندارد.
کدام کلاس های آنتی بادی وجود دارد؟
پنج زیرگروه مختلف ایمونوگلوبولین وجود دارد:
- ایمونوگلوبولین A (IgA)
- ایمونوگلوبولین D (IgD)
- ایمونوگلوبولین E (IgE)
- ایمونوگلوبولین G (IgG)
- ایمونوگلوبولین M (IgM)
طبقه بندی بر اساس ماهیت دو زنجیره سنگین انجام می شود. به عنوان مثال، ایمونوگلوبولین A دارای دو زنجیره به اصطلاح آلفا است.
اطلاعات بیشتر: ایمونوگلوبولین A
اگر دوست دارید بدانید این دسته از آنتی بادی ها در کجا ایجاد می شوند و چه وظایفی را انجام می دهند، مقاله ایمونوگلوبولین A را بخوانید.
اطلاعات بیشتر: ایمونوگلوبولین E
اگر می خواهید بدانید که آنتی بادی کلاس E چگونه با انگل ها مبارزه می کند و در بروز آلرژی نقش دارد، مقاله ایمونوگلوبولین E را بخوانید.
اطلاعات بیشتر: ایمونوگلوبولین G
اگر می خواهید در مورد نقش این آنتی بادی ها و اهمیت آنها برای نوزادان بیشتر بدانید، مقاله ایمونوگلوبولین جی را مطالعه کنید.
اطلاعات بیشتر: ایمونوگلوبولین M
اگر می خواهید بدانید آنتی بادی های نوع M در کجای بدن یافت می شوند و عملکرد آنها چیست، مقاله ایمونوگلوبولین M را مطالعه کنید.
چه زمانی ایمونوگلوبولین ها را تعیین می کنید؟
- بیماری های خودایمنی مانند بیماری کرون
- بیماری هایی با افزایش تشکیل آنتی بادی (به اصطلاح گاموپاتی های مونوکلونال)
- بیماری های مزمن کبدی مانند سیروز کبدی یا هپاتیت مزمن
تعیین آنتی بادی ها به تشخیص این بیماری ها و همچنین تخمین پیش آگهی آنها کمک می کند. همچنین در پیگیری این بیماری ها استفاده می شود.
ایمونوگلوبولین: مقادیر طبیعی است
ایمونوگلوبولین ها از سرم خون تعیین می شوند. برای بزرگسالان، مقادیر طبیعی به شرح زیر است:
|
غلظت IgA |
IgD |
فعل |
IgG |
IgM |
|
70 - 380 میلی گرم در دسی لیتر |
کمتر از 100 واحد در میلی لیتر |
تا 100 IU/ml |
700 - 1600 میلی گرم در دسی لیتر |
زنان: 40-280 میلی گرم در دسی لیتر مردان: 40 - 230 میلی گرم در دسی لیتر |
برای کودکان، مقادیر مرجع دیگر بسته به سن اعمال می شود.
چه زمانی ایمونوگلوبولین ها کاهش می یابد؟
بیماری های زیر منجر به کاهش تولید آنتی بادی می شود:
- سندرم کوشینگ
- دیابت شیرین
- کم کاری تیروئید (کم کاری غده تیروئید)
- عفونت های باکتریایی
- مسمومیت خون (سپسیس)
درمان هایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند، تولید ایمونوگلوبولین را نیز مهار می کنند. برای مثال در مورد شیمی درمانی و پرتودرمانی برای بیماران سرطانی این موضوع صادق است.
سایر بیماری‌ها مانند سندرم نفروتیک بر تولید آنتی‌بادی‌ها تأثیر نمی‌گذارند، اما منجر به افزایش از بین رفتن آنها می‌شوند. در سوختگی های شدید نیز همین اتفاق می افتد.
کمبود آنتی بادی مادرزادی
چه زمانی ایمونوگلوبولین ها افزایش می یابد؟
افزایش سطح آنتی بادی به دلیل افزایش ایمونوگلوبولین ها است و به عنوان هیپرگاماگلوبولینمی شناخته می شود. بین هیپرگاماگلوبولینمی پلی کلونال و مونوکلونال تمایز قائل می شود:
هیپرگاماگلوبولینمی پلی کلونال
در اینجا، بسیاری از ایمونوگلوبولین های مختلف افزایش می یابد. برای مثال در موارد زیر این اتفاق می افتد:
- عفونت های حاد و مزمن
- بیماری های خود ایمنی (مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک، آرتریت روماتوئید)
- @ بیماری های کبدی مانند سیروز
هیپرگاماگلوبولینمی مونوکلونال
به ندرت، تنها یک نوع خاص از آنتی بادی افزایش می یابد. نمونه هایی از هیپرگاماگلوبولینمی مونوکلونال عبارتند از:
- پلاسموسیتوما (میلوم مولتیپل)
- بیماری والدنستروم (ایمونوسیتوم)
در صورت تغییر سطح ایمونوگلوبولین چه باید کرد؟
در صورت کمبود اکتسابی آنتی بادی، ابتدا بیماری زمینه ای درمان می شود. به عنوان مثال، پزشک ممکن است درمان با انسولین را برای دیابت یا درمان جایگزین هورمونی برای کم کاری تیروئید تجویز کند.
اگر کمبود آنتی بادی مادرزادی وجود داشته باشد، بیمار یک جایگزین مادام العمر با ایمونوگلوبولین ها دریافت می کند. اینها در ورید (داخل وریدی) یا زیر پوست (زیر جلدی) تجویز می شوند.
حتی اگر بیش از یک نوع ایمونوگلوبولین بالا باشد (هیپرگاماگلوبولینمی پلی کلونال)، علت آن بررسی می شود تا درمان مناسب شروع شود.
