گردش خون ریوی: ساختار و عملکرد

نحوه عملکرد گردش خون ریوی

گردش خون ریوی همراه با گردش خون بزرگ یا سیستمیک، سیستم گردش خون انسان را تشکیل می دهد. از قلب راست شروع می شود: خونی که دارای اکسیژن کم و پر از دی اکسید کربن است که از بدن می آید از طریق دهلیز راست و بطن راست به داخل تنه ریوی (تنه ریوی یا شریان ریوی) پمپ می شود. این به شریان‌های ریوی راست و چپ تقسیم می‌شود که به عروق نازک‌تر و نازک‌تر منشعب می‌شوند تا زمانی که به مویرگ تبدیل شوند. این رگ های خونی ظریف بیش از 100 میلیون آلوئول (آلوئول ریوی) پر از هوای قابل تنفس را مانند شبکه ای احاطه کرده اند. این جایی است که تبادل گاز انجام می شود: دی اکسید کربن از خون به داخل آلوئول ها از طریق دیواره نازک بین آلوئول ها و مویرگ ها آزاد می شود و سپس از طریق تنفس بازدم می شود.

برعکس، اکسیژن دریافتی با تنفس از آلوئول ها به جریان خون می رسد و برای انتقال بیشتر به رنگدانه قرمز خون (هموگلوبین) متصل می شود. خون اکسیژن‌دار از طریق چندین ورید ریوی به سمت قلب، به دهلیز چپ و به بطن چپ می‌رود. از اینجا به داخل آئورت و به بعد در سراسر بدن پمپ می شود (گردش سیستمیک یا گردش خون عالی).

بخشی از سیستم کم فشار

جنین هنوز گردش خون ریوی ندارد

در نوزاد متولد نشده یک ویژگی خاص وجود دارد: خون جنین در ریه ها اکسیژن ندارد، بلکه در جفت مادر (که کودک هنوز نفس نمی کشد) اکسیژن دار می شود. برای این منظور، یک بای پس از گردش خون ریوی از طریق مجرای شریانی بوتالی، اتصال مستقیم تنه پولمونالیس با آئورت وجود دارد. در خود قلب نیز یک روزنه بین دهلیز راست و چپ (فورامن اوال) وجود دارد که از طریق آن خون گردش ریوی را از طریق ورید نافی دور می‌زند.

مشکلات در گردش خون ریوی

در فشار خون ریوی، فشار خون در گردش خون ریوی به طور مزمن افزایش می یابد (فشار خون ریوی). قلب راست باید از نیروی بیشتری برای پمپاژ خون به گردش خون ریوی استفاده کند، که به دلیل افزایش مقاومت در رگ های ریوی، برگشت می یابد. فشار بیش از حد روی بطن راست منجر به ضخیم شدن دیواره (هیپرتروفی) و/یا اتساع می شود – کور pulmonale (قلب ریوی) ایجاد می شود.

فشار خون ریوی معمولاً در اثر شرایط دیگری مانند بیماری مزمن قلبی (مانند نارسایی قلب چپ) یا بیماری ریوی (مانند COPD، آمبولی ریه، فیبروز ریوی) ایجاد می شود. به ندرت، افزایش مزمن فشار خون در گردش خون ریوی به عنوان یک بیماری مستقل رخ می دهد.