بررسی اجمالی
- علائم: اختلالات گردش خون مانند حمله در انگشتان دست و گاهی اوقات انگشتان پا همراه با تغییر رنگ در نواحی آسیب دیده از رنگ پریده به آبی تا قرمز، در برخی موارد با احساس، بی حسی و درد.
- علل و عوامل خطر: علل احتمالی اختلالات رگ‌های خونی، فعالیت عصبی یا تعادل هورمونی و همچنین سایر بیماری‌های زمینه‌ای است. محرک های مهم استرس و سرما هستند.
- درمان: کاهش استرس، گرما، مسدود کننده های کلسیم، داروهای تقویت کننده گردش خون و پمادها، در موارد شدید مداخلات جراحی.
- پیش آگهی: بسته به علت، تا زمانی که بیماری زمینه ای دیگری وجود نداشته باشد، معمولا خوب است.
- تشخیص: تشخیص بر اساس علائم مشخصه و آزمایشات مختلف است. ممکن است برای افتراق آن از سایر بیماری ها بررسی های بیشتری لازم باشد.
- پیشگیری: این بیماری قابل پیشگیری نیست، اما به افراد مبتلا توصیه می شود تا حد امکان از عوامل خطر شناخته شده اجتناب کنند.
سندرم رینود (بیماری رینود) یک اختلال گردش خون ناشی از اسپاسم عروقی است. اسپاسم در حملات بیشتر در انگشتان دست، کمتر در انگشتان پا و سایر قسمت های بدن رخ می دهد. آنها باعث انقباض عروق خونی می شوند و جریان خون را در ناحیه آسیب دیده بدن مسدود می کنند.
بنابراین، یک علامت معمولی سندرم رینود این است که انگشتان دست (معمولاً به استثنای انگشت شست) یا انگشتان پا در هنگام حمله در ابتدا رنگ پریده و بعداً آبی می شوند. به دلیل شروع رنگ پریدگی، این بیماری به عنوان بیماری انگشت سفید یا بیماری انگشت جسد نیز شناخته می شود. بسیاری از افراد مبتلا از بی حسی و بی حسی رنج می برند و درد نیز شایع است.
اگر اسپاسم در مدت زمان طولانی‌تری در موارد نادر ادامه یابد، عروق برای همیشه آسیب می‌بینند. در برخی موارد، بافت گاهی اوقات می میرد - نکروز تشکیل می شود. با این حال، چنین آسیبی معمولاً تنها به عنوان عوارض سندرم رینود ثانویه رخ می دهد.
اگر سندرم رینود نتیجه اسکلرودرمی باشد، یک بیماری ارثی بافت همبند، پوست دست، بازو یا صورت نیز ضخیم و کشیده شده است.
علل و عوامل خطر
سندرم رینود در اثر انقباضات بسیار شدید و ناگهانی عروق به خصوص در انگشتان و دست ها ایجاد می شود که پس از مدتی از بین می رود. این حملات به ویژه در دمای سرد و تحت استرس رخ می دهد. علت این پدیده عدم تعادل فاکتورهای گشادکننده عروق و منقبض کننده عروق است.
در بیشتر افراد، علت سندرم رینود نامشخص است. در این مورد، پزشکان از یک سندرم رینود اولیه یا ایدیوپاتیک صحبت می کنند. به ویژه زنان جوان تحت تأثیر قرار می گیرند و اغلب یک استعداد خانوادگی وجود دارد. در طول زندگی، حملات معمولا کمتر و ضعیف تر می شوند. سندرم رینود اولیه اغلب در یک خانواده بیشتر رخ می دهد. استعمال دخانیات به ویژه اختلالات گردش خون را تقویت می کند.
برخلاف سندرم رینود اولیه با علت نامشخص، سندرم رینود ثانویه نتیجه انواع بیماری های مختلف است. اینها برای مثال عبارتند از
- بیماری های روماتولوژیک
- بیماری های خود ایمنی، به ویژه بیماری های بافت همبند مانند اسکلرودرمی یا لوپوس اریتماتوز
- بیماری های اعصاب (به عنوان مثال مولتیپل اسکلروزیس)
- بیماری های عروقی مانند تصلب شرایین
- بیماری های سیستم خونساز
- بیماری های سرطان
- سندرم تونل کارپال (فشرده شدن اعصاب در مچ دست)
برخی از داروها (مواد ضد بارداری، سیتواستاتیک، اینترفرون، مسدود کننده های بتا، آماده سازی ارگوتامین و مواد دوپامینرژیک) یا داروها (کوکائین، داروهای طراح) نیز در برخی موارد باعث سندرم رینود می شوند. افرادی که در مشاغل خود با مواد شیمیایی خاصی در تماس هستند (مثلاً پلی وینیل کلراید) یا افرادی که برای مدت طولانی با ماشین آلات ارتعاشی مانند چکش چکش یا اره برقی کار می کنند نیز جزو گروه خطر هستند.
رفتار
درمان سندرم رینود در ابتدا بر اساس اقدامات کلی است. اجتناب از محرک‌های حملات، یعنی مهم‌تر از همه استرس و سرما، بسیار مهم است. برای کاهش دفعات حملات، ممکن است پرهیز از نوشیدنی ها و غذاهای سرد کمک کند. هنگام استفاده از غذاهای سرد یا منجمد، توصیه می شود از دستکش استفاده کنید.
کاهش استرس
یک سهم اساسی در بهبود علائم کاهش استرس است. یادگیری یک تکنیک آرام سازی مانند تمرین اتوژنیک یا آرام سازی پیشرونده عضلانی مفید است. ورزش همچنین به کاهش استرس کمک می کند.
مراقبت از زخم
افراد مبتلا به سندرم رینود باید زخم‌ها را در نواحی آسیب‌دیده به‌طور فشرده و حرفه‌ای درمان کنند، زیرا ممکن است به خوبی بهبود نیافته و در نتیجه برای مدت طولانی باقی بمانند.
در صورت حمله رینود چه باید کرد؟
اگر حمله قریب الوقوع است، افراد مبتلا باید دست های خود را با آب گرم بشویند. همچنین توصیه می شود دست ها را حرکت دهید و ماساژ دهید تا رگ ها دوباره به سرعت گشاد شوند. گاهی اوقات قرار دادن دست ها زیر بغل برای گرم کردن آنها نیز کمک می کند.
دارو
اگر اقدامات کلی کافی نباشد، گزینه ای برای مصرف دارو برای سندرم رینود وجود دارد. تجویز دارو به ویژه در صورتی مفید است که بافت از قبل آسیب دیده باشد و بنابراین اطمینان از گردش خون خوب به صورت دائمی بسیار مهم است.
مهم ترین گروه از داروها برای سندرم رینود مسدود کننده های کلسیم (آنتاگونیست های کلسیم) هستند. نیتروگلیسیرین، گشادکننده عروق، نیز به عنوان پماد استفاده می شود. با این حال، هر دو عامل باعث عوارض جانبی نامطلوب در برخی افراد می شوند. به عنوان مثال، آنتاگونیست های کلسیم در برخی موارد باعث تورم انگشتان می شوند، در حالی که پماد نیترو گهگاه باعث سردرد می شود.
تعدادی از گروه های دارویی دیگر برای سندرم رینود بسیار شدید در دسترس هستند، اما همه آنها به طور خاص برای درمان سندرم رینود تایید نشده اند. استفاده از این داروها بحث برانگیز است. این به ویژه در مورد داروهای ضد افسردگی صادق است.
عملیات
اگر سندرم رینود در ارتباط با کار رخ دهد، ممکن است تغییر شغل یا حتی حرفه ضروری باشد.
سیر بیماری و پیش آگهی
سندرم رینود اولیه عمدتاً زنان بین 20 تا 40 سال را تحت تأثیر قرار می دهد. به طور کلی، زنان حدود پنج برابر بیشتر از مردان مبتلا می شوند. تخمین زده می شود که سه درصد از جمعیت علائم معمولی سندرم رینود اولیه را نشان می دهند. اگرچه سندرم رینود اولیه آزاردهنده و ناخوشایند است، اما بی ضرر است و معمولاً تأثیر کمی بر کیفیت زندگی دارد. به عنوان یک قاعده، علائم با گذشت زمان بهبود می یابند.
در موارد بخصوص شدید، نواحی بافت نیز ممکن است بمیرند. با این حال، از آنجایی که رگ های جدید در موارد آسیب عروقی نسبتاً سریع تشکیل می شوند، قطع عضو، به عنوان مثال انگشتان آسیب دیده، به ندرت در سندرم رینود ضروری است.
سندرم رینود چیست؟
سندرم رینود یک بیماری عروقی است که در اثر اسپاسم عروقی (وازواسپاسم) ایجاد می شود. اسپاسم در حملات، معمولا در انگشتان دست، و کمتر در انگشتان پا و سایر قسمت های بدن رخ می دهد. این امر خون رسانی به ناحیه آسیب دیده بدن را کاهش می دهد - آنها رنگ پریده و سرد می شوند، به همین دلیل است که به آن بیماری انگشت جسد یا انگشت سفید نیز می گویند. این گرفتگی معمولاً در اثر سرما و استرس روانی ایجاد می شود.
سندرم رینود اولیه عمدتاً زنان بین 20 تا 40 سال را تحت تأثیر قرار می دهد. به طور کلی، زنان حدود XNUMX برابر بیشتر از مردان مبتلا می شوند. تخمین زده می شود که سه درصد از جمعیت علائم معمولی سندرم رینود اولیه را نشان می دهند.
اولین نقطه تماس برای سندرم رینود، پزشک خانواده است که ممکن است بیمار را به یک روماتولوژیست ارجاع دهد. به عنوان یک قاعده، توصیف دقیق علائم برای تشخیص سندرم رینود کافی است.
مشاوره پزشکی اطلاعات مهمی در مورد نوع و علت سندرم رینود ارائه می دهد. در طول مصاحبه، پزشک سؤالات زیر را از جمله سؤالات زیر می پرسد:
- آیا تغییر رنگ ناگهانی دست ها، احتمالاً با درد همراه است؟
- آیا علائم به صورت متقارن در هر دو دست بروز می کند؟
- آیا علائم اغلب تحت استرس یا در هوای سرد رخ می دهد؟
- آیا تغییراتی در پوست یا ناخن وجود دارد؟
- آیا بیماری های قبلی شناخته شده ای وجود دارد؟
- آیا موارد مشابهی در خانواده وجود دارد؟
تست آلن برای بررسی شریان های خونرسانی به دست استفاده می شود. پزشک به نوبه خود یکی از دو شریان را فشرده می کند و بررسی می کند که آیا سرخرگی که در هر مورد باز است، خون کافی دست را تامین می کند یا خیر. اگر هنگام فشرده سازی دست رنگ پریده شود، احتمالاً سرخرگی که فشرده نشده است مسدود شده است.
با آزمایش تحریک سرما، پزشک تعیین می کند که آیا سرما محرک احتمالی حمله است یا خیر. برای انجام این کار، فرد مبتلا دستان خود را حدود سه دقیقه در آب یخ فرو می برد. با این حال، این آزمایش بحث برانگیز است، زیرا حملات نمی توانند به طور قابل اعتمادی از این طریق آغاز شوند.
در صورت مشکوک بودن به سندرم رینود، بازرسی دست ها نیز مهم است. پزشک به دنبال زخم ها و آسیب های بافتی مانند نواحی مرده در نوک انگشتان، به اصطلاح نیش موش یا نکروز نوک انگشت می گردد. علاوه بر این، پزشک به دنبال تغییراتی در ناخن است.
تشخیص سندرم رینود اولیه
- هر دو دست تحت تأثیر قرار می گیرند.
- این حملات عمدتاً در هنگام سرما یا استرس رخ می دهد.
- آسیب بافتی وجود دارد.
- علائم برای بیش از دو سال بدون شناسایی بیماری زمینه ای وجود داشته است.
- بررسی های بیشتر قابل توجه نیستند.
اگر فرد مبتلا جوان (زیر 30 سال) و زن باشد یا از میگرن یا نوعی بیماری قلبی خاص (آنژین پرینزمتال) نیز رنج می برد، شکل اولیه سندرم رینود نیز نشان داده می شود. هر دو بیماری بر اساس اسپاسم رگ های خونی خاص است.
تشخیص سندرم رینود ثانویه
معیارهایی که نشان دهنده وجود سندرم رینود ثانویه هستند عبارتند از:
- فقط یک دست تحت تأثیر قرار می گیرد.
- بافت در مناطق آسیب دیده آسیب دیده است.
به منظور افتراق قابل اعتماد سندرم رینود از سایر بیماری ها با علائم تا حدی مشابه، تعدادی از معاینات بیشتر امکان پذیر است.
میکروسکوپ مویرگی
در طول میکروسکوپ مویرگی، پزشک کوچکترین عروق (مویرگ) دست را بررسی می کند. برای مثال می توان از این روش برای تعیین اسکلرودرمی به عنوان علت سندرم رینود ثانویه استفاده کرد. این بیماری با مویرگ های غول پیکر، مناطق عاری از عروق و خونریزی جزئی همراه است.
آزمایش خون
آزمایش خون شرایط دیگری را نشان می دهد که گاهی اوقات منجر به سندرم رینود ثانویه می شود. به عنوان مثال، شمارش خون، سطح التهاب و تشخیص برخی آنتی بادی ها مهم هستند. اینها شامل آنتی بادی های به اصطلاح ANA و ضد DNA هستند که برای بیماری نادر ایمنی لوپوس اریتماتوز معمول هستند.
روش های تصویربرداری
مهم است که سایر شرایطی که با علائمی مشابه علائم سندرم رینود ظاهر می شوند را رد کنید. اینها شامل لخته شدن خون (آمبولی) و بیماری انسداد شریان محیطی (pAVK) است که در آن عروق خونی مسدود می شوند. علاوه بر این، به اصطلاح آکروسیانوز جدا شده با تغییر رنگ آبی بدون درد دست ها همراه است. یک وضعیت آزاردهنده اما بی‌ضرر در نگاه اول، کبودی‌های خودبه‌خودی روی انگشت (به اصطلاح هماتوم خودبخودی انگشت) است.
