بررسی اجمالی
- علائم: درد، تورم، کبودی، محدودیت حرکتی و مشکل در راه رفتن
- درمان: بیحرکتی (آتل، بانداژ)، خنکسازی، فشاری (بانداژ فشاری)، بلند کردن، داروهای مسکن، فیزیوتراپی، جراحی
- پیش آگهی: با درمان زودهنگام، شانس بهبودی خوب است. اثرات دیرهنگام مانند درد در هنگام فعالیت اغلب با وجود درمان رخ می دهد.
- معاینات و تشخیص: لمس مفصل، تست های عملکرد مفصل، معاینه اشعه ایکس، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI).
- علل و عوامل خطر: حوادث ورزشی و رانندگی، یک طرفه بودن و اضافه بار مچ پا. آسیب های قبلی به پا، ورزش های خاص خطر پیچش مچ پا را افزایش می دهد.
- پیشگیری: کفش های پایدار و مناسب، تمرینات عضلانی و تعادلی، گرم کردن بدن قبل از ورزش، بانداژ یا نوارهای حمایتی
پارگی رباط پا چیست؟
پارگی رباطهای پا اغلب اتفاق میافتد، مخصوصاً در حین ورزش. اگر نیروی زیادی به مچ پا وارد شود، یک یا چند رباط به طور جزئی یا کامل پاره می شود. اغلب رباطهای مفصل مچ پا تحت تأثیر قرار میگیرند که برای عملکرد مچ پا بسیار مهم هستند.
مفاصل مچ پا و رباط های آنها
بین مفصل مچ پا پایین (USG) و مفصل مچ پا بالایی (OSG) تمایز قائل می شود.
علاوه بر استخوان مچ پا، سایر استخوان های تارسال و همچنین استخوان پاشنه در ساختار مفصل پایین مچ پا نقش دارند.
رباط های مختلف هر دو مفاصل را تثبیت می کنند و حرکات آنها را محدود می کنند. به این ترتیب می توان از دررفتگی جلوگیری کرد.
رباط ها عبارتند از رباط خارجی سه قسمتی (ligamentum collaterale laterale)، رباط داخلی چهار قسمتی (ligamentum deltoideum یا رباط دلتوئید) و رباط syndesmosis. هنگامی که یک رباط در پا پاره می شود، یک یا چند تا از این رباط ها آسیب می بینند.
پارگی رباط خارجی
پارگی رباط خارجی شامل آسیب به یک یا چند رباط از سه رباط جانبی است که مفصل مچ پا را در خارج محکم می کند. این اغلب در تصادفات ورزشی یا پوشیدن کفش هایی با پاشنه بسیار بلند اتفاق می افتد.
درد در قسمت بیرونی مچ پا نشان دهنده پارگی رباط خارجی است. در مقاله پارگی رباط خارجی می توانید در این مورد بیشتر بخوانید.
پارگی رباط داخلی
اگر درد بیشتر در ناحیه مالئول داخلی باشد، ممکن است دچار پارگی رباط داخلی (رباط دلتوئید) شوید. از چهار قسمت مختلف تشکیل شده است که از استخوان درشت نی تا استخوان تارسال امتداد دارد.
پارگی رباط جانبی داخلی در مفصل زانو که رباط جانبی داخلی را درگیر می کند بسیار شایع تر است.
در مقاله پارگی رباط داخلی زانو می توانید در مورد پارگی رباط داخلی جانبی زانو بیشتر بدانید.
پارگی رباط Syndesmosis
علاوه بر استخوان مچ پا، سایر استخوان های تارسال و همچنین استخوان پاشنه در ساختار مفصل پایین مچ پا نقش دارند.
رباط های مختلف هر دو مفاصل را تثبیت می کنند و حرکات آنها را محدود می کنند. به این ترتیب می توان از دررفتگی جلوگیری کرد.
رباط ها عبارتند از رباط خارجی سه قسمتی (ligamentum collaterale laterale)، رباط داخلی چهار قسمتی (ligamentum deltoideum یا رباط دلتوئید) و رباط syndesmosis. هنگامی که یک رباط در پا پاره می شود، یک یا چند تا از این رباط ها آسیب می بینند.
پارگی رباط خارجی
پارگی رباط خارجی شامل آسیب به یک یا چند رباط از سه رباط جانبی است که مفصل مچ پا را در خارج محکم می کند. این اغلب در تصادفات ورزشی یا پوشیدن کفش هایی با پاشنه بسیار بلند اتفاق می افتد.
درد در قسمت بیرونی مچ پا نشان دهنده پارگی رباط خارجی است. در مقاله پارگی رباط خارجی می توانید در این مورد بیشتر بخوانید.
پارگی رباط داخلی
اگر درد بیشتر در ناحیه مالئول داخلی باشد، ممکن است دچار پارگی رباط داخلی (رباط دلتوئید) شوید. از چهار قسمت مختلف تشکیل شده است که از استخوان درشت نی تا استخوان تارسال امتداد دارد.
- پارگی رباط جانبی داخلی در مفصل زانو که رباط جانبی داخلی را درگیر می کند بسیار شایع تر است.
- در مقاله پارگی رباط داخلی زانو می توانید در مورد پارگی رباط داخلی جانبی زانو بیشتر بدانید.
- پارگی رباط Syndesmosis
- بالا بردن: پای آسیب دیده را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
در صورت لزوم، مسکنهای گروه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن، به تسکین درد کمک میکنند.
این اقدامات باید حدود سه روز ادامه یابد تا از التهاب و تورم احتمالی جلوگیری شود. برای استراحت پای آسیب دیده، عصاها اغلب کمک می کنند تا زمانی که راه رفتن عادی دوباره امکان پذیر شود.
پزشکان معمولاً بیحرکتی کامل پا را فقط در صورت پارگی رباط درجه سه در پا توصیه میکنند. اما از آسیب درجه دو، آتل (ارتز) یا بانداژ الاستیک (بانداژ) برای تثبیت مفید است.
فیزیوتراپی / فیزیوتراپی
متخصصان توصیه می کنند که فیزیوتراپی را در هفته اول شروع کنید. هنگامی که درد حاد فروکش کرد، می توان تمرینات ساده و بدون تحمل وزن را انجام داد. سپس به آرامی بار را افزایش دهید.
پوشیدن ارتز از حرکات شدید در طول تمرین جلوگیری می کند و حمایت بیشتری را فراهم می کند. تعادل خود را و همچنین عضلات خود را تمرین دهید.
درمان جراحی
فقط در موارد نادری بر روی پارگی رباط پا عمل جراحی انجام می شود. جراحی اغلب برای افرادی که آسیب های شدیدتر دارند یا برای ورزشکاران حرفه ای با نیازهای خاص ضروری است.
چه مدت طول می کشد تا رباط پاره شده در پا بهبود یابد؟
مدت زمان بهبودی برای پارگی رباط پا یا ناتوانی احتمالی در کار تا حد زیادی به شدت آسیب بستگی دارد. همچنین، زمان و اگر درمان انجام شود بسیار مهم است. در بیشتر موارد، تا شش هفته یا بیشتر برای بهبودی کامل طول می کشد.
درد شدید اولیه رباط پاره شده معمولاً در طی دو هفته به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. با این حال، حدود یک سوم از افراد مبتلا هنوز پس از یک سال درد را گزارش می کنند. پزشکان از آن به عنوان درد استرس یاد می کنند، زیرا معمولاً در ارتباط با حرکات خاصی رخ می دهد.
یک پیامد احتمالی پارگی رباط در پا - به ویژه پارگی رباط syndesmosis - استخوانسازی (جزئی) رباط آسیبدیده (اسفیکاسیون هتروتوپیک) است. این گاهی اوقات منجر به محدودیت حرکت دائمی می شود.
بنابراین پزشکان توصیه میکنند که پس از پارگی رباط پا، ورزش باید تنها زمانی از سر گرفته شود که درد فشار کاهش یابد و تحرک بازیابی شود. این بدان معنی است که تمام حرکات ورزشی معمولی باید دوباره امکان پذیر باشد و مفصل باید پایدار باشد.
پارگی رباط پا چگونه تشخیص داده می شود؟
- تصادف چگونه اتفاق افتاد؟
- آیا بعد از مصدومیت توانستید راه بروید؟
- درد داری؟ همیشه یا فقط در شرایط خاص؟
- دقیقا کجاش درد میکنه؟
- آیا قبلاً آسیب های مشابهی را تجربه کرده اید؟
- آیا از بیماری های مزمن مانند دیابت رنج می برید؟
پس از آن معاینه فیزیکی انجام می شود. پزشک پای آسیب دیده را معاینه می کند و از جمله به دنبال تسکین وضعیت بدنی، تورم، کبودی و سایر یافته ها در ناحیه آسیب دیده است.
سپس جریان خون، حرکت و حساسیت ناحیه آسیب دیده (جریان خون، عملکرد و حساسیت حرکتی، DMS) را بررسی می کند. او پا و ساق پا را لمس می کند و سعی می کند نقاط درد را شناسایی کند.
پا حرکت داده می شود تا بررسی شود که چه حرکاتی برای فرد آسیب دیده امکان پذیر است و مشخص شود که چه میزان عملکرد در مقایسه با پای دیگر محدود است. مقایسه بین حرکت پا توسط پزشک (غیرفعال) و حرکت توسط قدرت عضلانی خود بیمار (فعال) انجام می شود.
اگر خم شدن پا به سمت بیرون یا به داخل باعث درد شود، این نشان دهنده پارگی رباط در ناحیه مچ پا است.
در صورت امکان، پزشک راه رفتن فرد مبتلا را مشاهده می کند. نوع راه رفتن اطلاعات مهمی در مورد پوزیشن های نامناسب و الگوهای حرکتی ارائه می دهد و بنابراین شواهد بیشتری از پارگی احتمالی رباط در پا ارائه می دهد.
تصویربرداری
اگر مفصل متورم نباشد، کبودی وجود نداشته باشد و معاینات باعث درد نشود، معمولاً تصویربرداری لازم نیست. فقط به ندرت برای پارگی رباط پا هنوز یک اشعه ایکس به اصطلاح استرس انجام می شود. در این حالت، پزشک پا را در حالت استرس عکسبرداری می کند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) در صورتی مفید است که پارگی رباط پا علیرغم درمان برای مدت طولانی (شش هفته یا بیشتر) باعث درد شود.
پارگی رباط های پا: طبقه بندی
بر اساس نتایج معاینه، پزشک درجات مختلفی از شدت پارگی رباط را تشخیص می دهد.
- درجه I: کشیدگی خفیف رباط با پارگی های قابل مشاهده فقط از نظر میکروسکوپی. تورم خفیف، درد جزئی. مفصل ثابت است و راه رفتن با درد کمی امکان پذیر است.
- درجه دوم: حداقل یک رباط به طور قابل توجهی پاره شده است. علائم شدیدتر از درجه I است. دامنه حرکتی محدود است.
- درجه III: پارگی کامل رباط پا با درگیری رباط های متعدد. علائم شدید؛ پیاده روی معمولا غیرممکن است. عملکرد پا به طور قابل توجهی مختل می شود.
پارگی رباط پا چگونه ایجاد می شود؟
پارگی رباط داخلی اغلب در اثر ضربه در هنگام پیچاندن مچ پا ایجاد می شود. مفصل مچ پا مخصوصاً در حین ورزش و هنگام راه رفتن یا دویدن روی سطوح ناهموار یا لغزنده می پیچد.
پارگی رباط syndesmosis معمولا به عنوان بخشی از یک تصادف ورزشی در هنگام تماس یا برخورد با بازیکنان دیگر رخ می دهد. این معمولاً منجر به افزایش چرخش خارجی پا می شود که به سمت بالا خم می شود (دورفکس شده). دورسوفلکسیون اصطلاحی است که برای توصیف حرکت پا به سمت بالا استفاده می شود.
مهم ترین عامل خطر برای پارگی رباط syndesmosis، انجام ورزش های رقابتی تهاجمی مانند فوتبال آمریکایی، لاکراس و فوتبال است. مردان سه برابر بیشتر از زنان در معرض پارگی رباط syndesmosis قرار دارند.
چگونه می توان از پارگی رباط پا جلوگیری کرد؟
هر کسی که تا به حال رباط پا را پاره کرده باشد، خطر آسیب دیدگی مجدد به همان ناحیه تقریباً پنج برابر بیشتر است. تمرین و کشش منظم عضلات (همچنین در پاها) اثر پیشگیرانه دارد.
تمرین تعادل روی تخته تکان دهنده نیز مفید است: هماهنگی عضلات پا را تمرین می دهد. ارتزها، بانداژها یا نوارهای روی مچ پا نیز ممکن است به جلوگیری از پارگی مجدد رباطهای پا کمک کنند.